• Geografia

        • PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII OBOWIĄZUJĄCY
          W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 W MIKOŁOWIE

           

          Nauczanie geografii w szkole podstawowej jest zgodne z programem nauczania opracowanym przez autorów: Ewę Marię Tuz i Barbarę Dziedzic.

          Podręcznik do geografii - Planeta Nowa kl.7, Wydawnictwo: Nowa Era,                                                             nr dopuszczenia przez MEN: 906/3/2017, autorzy podręcznika: Roman Malarz, Mariusz Szubert.

          Program realizowany jest w ciągu pięciu godzin w czteroletnim cyklu nauczania:                                            klasa 5 - 1 h tygodniowo,

          klasa 6 – 1 h tygodniowo,

          klasa 7 – 2 h tygodniowo.

          klasa 8 -  1 h tygodniowo,

                Przedmiotowy System Oceniania z Geografii obejmuje ocenę wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania oraz postawy ucznia na lekcji.

          W koncepcji programu przyjęto, że edukacja geograficzna w szkole podstawowej, wspomagając rozwój ucznia jako osoby i wprowadzając go w życie społeczne, zakłada przede wszystkim:

           

          I. W sferze wiedzy geograficznej:

           

          1. poznanie podstawowych metod badań geograficznych, interpretacji oraz prezentacji ich wyników,                                                                                                                                                 2. opanowanie podstawowego słownictwa geograficznego w celu opisywania oraz wyjaśniania występujących w środowisku geograficznym zjawisk i zachodzących w nim procesów,                             3. poznanie wybranych krajobrazów Polski i świata, ich głównych cech i składników,                               4. poznanie dziedzictwa kultury regionalnej oraz narodowej i postrzeganie go w perspektywie kultury europejskiej oraz światowej,                                                                                                             5. określenie miejsca i roli Polski oraz Polaków we współczesnym świecie,                                                   6. poznanie głównych cech środowiska geograficznego Polski, własnego regionu i najbliższego otoczenia – „małej ojczyzny”, a także wybranych krajów i regionów Europy oraz świata,                         7. poznanie i opisywanie zjawisk oraz procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym Polski, a także wybranych krajów i regionów Europy oraz świata,                                                                    8. integrowanie wiedzy przyrodniczej z wiedzą społeczno-ekonomiczną i humanistyczną,                         9. poznanie zróżnicowanych form działalności człowieka w środowisku, ich uwarunkowań
          i konsekwencji oraz potrzeby racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,                                                                                                                             10. poznanie i zrozumienie wybranych problemów społeczno-gospodarczych w skali lokalnej, regionalnej i globalnej,                                                                                                                              11. poznanie zróżnicowania społeczno-gospodarczego i kulturowego społeczeństw na świecie poprzez pogłębienie wiedzy o ludziach, społecznościach i narodowościach,                                                        12. rozumienie współzależności między elementami środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego oraz związków i zależności w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej i globalnej,                                                                                                                                      13. określenie prawidłowości w zakresie przestrzennego zróżnicowania warunków środowiska przyrodniczego oraz życia i różnych form działalności człowieka,                                                                    14. wiązanie aktualnych wydarzeń społecznych i politycznych z przeszłością,                                             15. zdobycie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, krajowej (geografia Polski), wielkich regionów oraz świata w różnych skalach czasowych,                                                                                       16. dążenie do rozumienia treści geograficznych, a nie tylko do ich pamięciowego opanowania,

          17. traktowanie wiadomości geograficznych, stanowiących wartość poznawczą samą w sobie,
          w sposób integralny, prowadzący do lepszego rozumienia świata, ludzi i siebie,                                                 18. dostrzeganie różnego rodzaju związków i zależności (przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, czasowych i przestrzennych).

           

          II. W sferze umiejętności i stosowania wiedzy w praktyce:

           

          1. planowanie, organizowanie i ocenianie własnej nauki oraz wzięcie za nią odpowiedzialności teraz i w przyszłości,                                                                                                                                              2. skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentację własnego punktu widzenia
          i uwzględnianie poglądów innych ludzi,                                                                                                              3. poprawne posługiwanie się językiem ojczystym oraz przygotowywanie się do publicznych wystąpień,                                                                                                                                                                4. prowadzenie obserwacji i pomiarów w terenie, analizowanie, dokonywanie opisu, porównywanie, klasyfikowanie,                                                                                                                         5. wykorzystywanie wiedzy i umiejętności geograficznych w celu lepszego rozumienia współczesnego świata,                                                                                                                                     6. korzystanie z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu zdobywania, przetwarzania
          i prezentowania informacji geograficznych,                                                                                                            7. czytanie i interpretację map różnej treści,                                                                                                        8. określanie związków i zależności między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego, ich wpływu na warunki życia człowieka i jego działalność, formułowanie twierdzeń o prawidłowościach, dokonywanie uogólnień,                                                                                9. ocenę uwarunkowań procesów przyrodniczych i społeczno-gospodarczych zachodzących w skali globalnej, regionalnej i lokalnej oraz różnych skalach czasowych,                                                                 10. wskazywanie i analizę związków przyczynowo-skutkowych oraz powiązań funkcjonalnych pomiędzy poszczególnymi komponentami środowiska geograficznego w różnych skalach przestrzennych i czasowych,                                                                                                                         11. krytyczne myślenie, formułowanie sądów, wartościowanie, ocenianie zjawisk oraz procesów społeczno-kulturowych i gospodarczych zachodzących w różnych regionach                                                              12. stawianie pytań, formułowanie hipotez i kreatywne rozwiązywanie problemów,                                          13. podejmowanie nowych wyzwań oraz racjonalnych działań prośrodowiskowych
          i prospołecznych,                                                                                                                                                      14. rozwijanie umiejętności percepcji przestrzeni i wyobraźni przestrzennej,                                                           15. podejmowanie konstruktywnej współpracy z innymi, nabywanie kultury sprzyjającej umiejętności komunikowania się, kształtowania trwałych i skutecznych relacji w grupie, empatii, 16. wykorzystanie zdobytej wiedzy i umiejętności geograficznych w życiu codziennym,                          17. rozwijanie sprawności umysłowej oraz osobistych zainteresowań.

           

          III. W sferze postaw i wartości (cele wychowawcze, aksjologiczne):

           

          1. rozwijanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej w życiu codziennym,                             2. poznawanie siebie, swoich predyspozycji, talentów oraz kształtowanie różnych aspektów własnej osobowości,                                                                                                                                                  3. rozwijanie pasji poznawczej skutkującej wzrostem zainteresowania i motywacji wewnętrznej do uczenia się geografii,                                                                                                                                          4. rozwijanie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna
          w świecie,                                                                                                                                                                5. łączenie racjonalności naukowej z refleksją nad pięknem i harmonią świata przyrody oraz dziedzictwem kulturowym ludzkości,

          6. przyjmowanie postawy szacunku do środowiska przyrodniczego oraz rozumienie potrzeby racjonalnego w nim gospodarowania,                                                                                                                 7. kształtowanie poczucia tożsamości, patriotyzmu oraz postaw wspólnotowych i obywatelskich,             8. kształtowanie poczucia dumy z piękna ojczystej przyrody i dorobku naszego narodu poprzez poznanie m.in.: różnych obiektów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego własnego regionu
          i Polski, krajobrazów Polski, walorów przyrodniczych, kulturowych, turystycznych oraz osiągnięć Polaków w różnych dziedzinach życia, w tym sukcesów polskich firm na arenie międzynarodowej,  9. rozwijanie przekonania o potrzebie uczestnictwa w rozwoju własnego regionu i Polski, a także podejmowania działań na rzecz zachowania ich dziedzictwa przyrodniczego oraz kulturowego,           10. kształtowanie pozytywnych, emocjonalnych i duchowych więzi z krajem ojczystym,
          z najbliższym otoczeniem społecznym i przyrodniczym („małą ojczyzną”, własnym regionem),
          a także w pewnym stopniu z całą planetą Ziemią,                                                                                                  11. rozwijanie zdolności percepcji najbliższego otoczenia i miejsca                                                              12. poszukiwanie, odkrywanie i dążenie do osiągnięcia wielkich celów życiowych i wartości niezbędnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie na drodze rzetelnej i systematycznej pracy,                                                                                                                                                                 13. kształtowanie świadomości o potrzebie współpracy dotyczącej zwalczania zagrożeń środowiska przyrodniczego oraz zagrożeń społecznych,                                                                                                          14. przygotowanie się do życia w rodzinie, społeczności lokalnej oraz państwie,                                               15. kształtowanie postaw patriotycznych,                                                                                                                    16. poczucie odpowiedzialności za stan środowiska geograficznego i przyszły rozwój społeczno-kulturowy i gospodarczy „małej ojczyzny”, własnego regionu i Polski,                                                            17. rozwijanie poczucia estetyki oraz potrzeby kształtowania ładu przestrzennego,                                                18. przełamywanie stereotypów i kształtowanie postawy szacunku, zrozumienia, akceptacji
          i poszanowania innych kultur przy jednoczesnym zachowaniu poczucia wartości dziedzictwa kulturowego własnego narodu i własnej tożsamości.

           

          Elementy składowe oceny półrocznej /końcoworocznej

          a)                  sprawdziany pisemne,

          b)                 kartkówki,

          c)                  prace domowe,

          d)                 znajomość mapy

          e)                  odpowiedzi ustne,

          f)                  aktywność, praca w zespole,

          g)                 zadania dodatkowe, prace długoterminowe

          h)                 sukcesy w konkursach geograficznych.

          Ocenę śródroczną/roczną ustala się z minimum 3 ocen bieżących obejmujących różne formy aktywności. Przy wystawianiu oceny śródrocznej /rocznej brane są pod uwagę wszystkie oceny cząstkowe ucznia według następującej ważności:

          - sprawdziany pisemne  sprawdzające wiadomości i umiejętności, przeprowadzane po zakończeniu każdego działu. Będą zapowiedziane przynajmniej tydzień wcześniej. W przypadku nieobecności ucznia w tym dniu w szkole obowiązek napisania sprawdzianu zostaje przesunięty na następną, najbliższą lekcję. W przypadku dłuższej nieobecności, spowodowanej np. chorobą, uczeń może uzgodnić z nauczycielem inną formę i termin zaliczenia materiału objętego sprawdzianem.

          - kartkówki, znajomość mapy obejmujące wiadomości i umiejętności z trzech ostatnich lekcji (nie muszą być zapowiadane).

          -odpowiedzi ustne  co najmniej raz w ciągu okresu.

          - aktywność podczas lekcji (trzy plusy to ocena bardzo dobra)

          - zadania domowe, - sposób rozwiązania, systematyczność, estetyka.

           

          Ocena roczna z geografii wystawiana jest na podstawie ocen cząstkowych za drugi okres oraz po uwzględnieniu oceny za pierwszy okres.

          Uczeń, który za  pierwszy okres otrzymał z geografii ocenę niedostateczną, zobowiązany jest zaliczyć zaległy materiał. Zakres materiału oraz termin zaliczenia zaległości ustalany jest z przez nauczyciela w porozumieniu z uczniem i przedstawiony do wiadomości rodzicom /opiekunom prawnym ucznia.

           

          Obszary aktywności podlegające ocenianiu:

          ✔           Czytanie map różnej treści,

          ✔    Wyjaśnianie prawidłowości występujących w cyklach astronomicznych, geograficznych, społecznych i gospodarczych,

          ✔           Umiejętność posługiwania się przyrządami oraz modelami geograficznymi,

          ✔           Umiejętność dokonywania planowych oraz systematycznych obserwacji,

          ✔           Umiejętność odczytywania i wykorzystywania oraz sporządzania dokumentacji geograficznej (dane statystyczne, wykresy, diagramy),

          ✔           Umiejętność dokonywania obliczeń (odległości, różnica wysokości, średnie temperatur, amplitudy, spadek temperatury z wysokością, wysokość słońca w różnych szerokościach geograficznych, różnice czasowe),

          ✔           Umiejętność posługiwania się słownictwem, terminologią i symboliką geograficzną w mowie żywej i pisanej,

          ✔           Wartościowanie działalności człowieka w środowisku przyrodniczym. 

          Wykaz umiejętności i wiadomości dla danego poziomu przedstawiony jest uczniom na początku roku szkolnego poprzez omówienie programu nauczania w danej klasie z jednoczesnym wskazaniem na kierunek pracy, częstotliwość i sposób uzyskania oceny.                                                         W ocenianiu sprawdzianów pisemnych obowiązuje następująca skala:

          6 pkt: 95% + zadania dodatkowe

          5 pkt: 90% - 100%

          4 pkt: 75% - 89%

          3 pkt: 50% - 74%

          2 pkt: 34% - 49%

          1 pkt: 0% - 33%

           

          ✔           Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w terminie dwóch tygodni. Uczeń ma prawo poprawić ocenę niedostateczną ze sprawdzianu w ciągu dwóch tygodni po oddaniu sprawdzianu. Dla wszystkich chętnych ustala się jeden termin poprawy. Do dziennika, obok oceny uzyskanej poprzednio, wpisuje się ocenę „poprawioną”.

          ✔           Wystawienia oceny semestralnej i na koniec roku szkolnego dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym największą wagę mają oceny ze sprawdzianów, w drugiej kolejności są odpowiedzi ustne, kartkówki. Pozostałe oceny są wspomagające.

          ✔           W klasie siódmej uczeń ma prawo zgłosić w ciągu jednego okresu 1 BZ (brak zadania) i 1 NP (nieprzygotowanie). Kolejny raz skutkuje 1 pkt wpisanym do dziennika elektronicznego.

          ✔           Na pierwszej lekcji w roku szkolnym uczniowie zapoznawani są z PSO. Wymagania na poszczególne oceny są udostępniane uczniom. Oceny są jawne, oparte o poznane kryteria.

          ✔           Sprawdziany i inne prace pisemne są przechowywane w szkole do końca roku szkolnego.

          ✔           Rodzice informowani są o sposobie oceniania z przedmiotu oraz o ocenach cząstkowych i semestralnych na zebraniach rodzicielskich lub w czasie indywidualnych spotkań rodziców z nauczycielem. Na życzenie rodziców, podczas takich spotkań, są udostępniane do wglądu pisemne sprawdziany.

          Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny:

          ·                 ocena – niedostateczna

          Uczeń nie opanował niezbędnych wiadomości i umiejętności zawartych w wymaganiach podstawy programowej dla szkoły podstawowej - potrzebnych do kontynuowania nauki.
          W szczególności: wykazuje brak systematyczności i chęci do nauki, nie posiada podstawowej orientacji na mapie, nie wykonuje zadań domowych, nie potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł, w tym treści podręcznika, nie pracuje na lekcji, nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych i praktycznych o elementarnym stopniu trudności samodzielnie, w grupie lub nawet przy pomocy nauczyciela, nie udziela prawidłowych odpowiedzi na większość zadanych mu pytań.

          ·                 ocena - dopuszczająca (wymagania konieczne)

          Uczeń ma braki w wymaganiach koniecznych z zakresu wiadomości i umiejętności. Nie opanował w stopniu elementarnym umiejętność czytania map, posiada elementarną orientację na mapie świata, Europy i Polski, posługuje się w stopniu elementarnym słownictwem i terminologią geograficzną w mowie żywej i pisanej, samodzielnie rozwiązuje i wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności, przejawia chęć i gotowość pracy i współpracy, umie wykorzystać różne źródła informacji, przy czym objawia się to jako praca odtwórcza, wskazująca na słabe zrozumienie polecenia, nadrabia zaległości, przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi na proste pytania.

          ✔           ocena - dostateczna (wymagania podstawowe)

          Uczeń opanował podstawowe wiadomości i wybrane umiejętności określone podstawą programową. W szczególności: posiada podstawową orientację na mapie i w przestrzeni geograficznej, poprawnie wyraża swoje myśli w prostych i typowych przykładach w mowie żywej i pisanej, przy wypowiedzi widać nieliczne błędy, odpowiedź ustna odbywa się przy pomocy nauczyciela zadającego kolejne pytania, samodzielnie i w grupie rozwiązuje poprawnie nieskomplikowane polecenia, potrafi naśladować podobne rozwiązania
          w analogicznych sytuacjach, wartościuje elementy działalności człowieka środowisku, poprawnie odczytuje dane z tekstu, rysunków, diagramów, tabel, przetwarza proste dane na wykresy, wykonuje wybrane, proste obliczenia stosowane w geografii, z pomocą nauczyciela poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania sytuacji problemowych.

          ✔           ocena - dobra (wymagania rozszerzające)

          Uczeń opanował wiadomości i umiejętności w stopniu dobrym, uwzględniającym wymagania rozszerzające. W szczególności: pracuje systematycznie, a jego przygotowanie, choć pełne,  jest różne jakościowo, posiada dobrą orientację na mapie świata, czyta ze zrozumieniem mapy tematyczne, dokonuje poprawnych interpretacji różnorodnych tekstów źródłowych, udziela zasadniczo samodzielnie odpowiedzi, choć uwidaczniają się niewielkie braki w wiedzy lub wypowiedź nie wyczerpuje omawianego zagadnienia, wiadomości i umiejętności podstawowe są dla niego zrozumiałe, potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności tu: treści przystępne, średnio trudne, wykonuje wszystkie obliczenia stosowane w geografii, dostrzega zależności przyczynowo-skutkowe, łączy zagadnienia w logiczne ciągi, opanował umiejętność dokonywania interpretacji prostych zjawisk przedstawianych graficznie, w mowie żywej i pisanej posługuje się językiem poprawnym pod względem merytorycznym, stylistycznym i gramatycznym, potrafi wartościować działalność człowieka środowisku, aktywnie i efektywnie pracuje i współpracuje w zespołach grupowych, chętnie wykonuje dodatkowe zadania.

          ·                 ocena - bardzo dobra (wymagania dopełniające)

          ·                 Uczeń w stopniu wyczerpującym opanował materiał przewidziany w podstawie programowej dla danej klasy oraz praktycznie stosuje umiejętności z zakresu kluczowych kompetencji w edukacji geograficznej.
          W szczególności: przygotowanie ucznia do lekcji jest pełne, wszechstronne oraz systematyczne, sprawnie posługuje się wiadomościami i zdobytymi umiejętnościami, podczas wypowiedzi ustnej samodzielnie potrafi interpretować omawiane zagadnienie, jego wypowiedź jest ładna, ciekawa i poprawna pod względem merytorycznym, stylistycznym
          i gramatycznym, samodzielnie dokonuje interpretacji treści mapy i innych materiałów źródłowych, obok prawidłowego wnioskowania przeprowadza proste analizy zjawisk, potrafi zastosować wiedzę w praktycznym działaniu, chętnie wykonuje zadania i prace dodatkowe, wykorzystuje różne źródła informacji do pogłębiania swojej wiedzy, bierze aktywny udział w przedsięwzięciach o charakterze środowiskowym, wnosi twórczy wkład w realizację zadań oraz omawianych zagadnień, pracuje nad własnym rozwojem lub bierze aktywny udział w konkursach o treściach geograficznych.

          ·                 ocena - celująca

          Uczeń spełnia wszystkie kryteria ujęte w wymaganiach na ocenę bardzo dobrą, a ponadto samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, a ich efekty potrafi zaprezentować innym w konkretnej formie. Ponadto uczeń powinien wykazać się znaczącymi osiągnięciami w konkursach na poziomie pozaszkolnym.

          Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 7
          oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej – Planeta Nowa           autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic

          Wymagania na poszczególne oceny

           

          konieczne

          (ocena dopuszczająca)

          podstawowe

          (ocena dostateczna)

          rozszerzające

          (ocena dobra)

          dopełniające

          (ocena bardzo dobra)

           

          ocena celująca

          1. Podstawy geografii (rozdział dodatkowy)

           

          Uczeń:

          ·   wyjaśnia znaczenie terminu geografia

          ·   przedstawia podział nauk geograficznych

          ·   podaje wymiary Ziemi

          ·   wyjaśnia znaczenie terminów: siatka geograficzna, południk, równoleżnik, zwrotnik, długość geograficzna, szerokość geograficzna

          ·   wskazuje na globusie i na mapie południk: 0° i 180° oraz półkulę wschodnią i półkulę zachodnią

          ·   wskazuje na globusie i na mapie równik oraz półkule: północną i południową

          ·   wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, siatka kartograficzna, legenda mapy

          ·   wymienia elementy mapy

          ·   wymienia rodzaje skal

          ·   wyjaśnia znaczenie terminów: wysokość względna, wysokość bezwzględna, poziomica

          ·   odczytuje z mapy wysokość bezwzględną

          ·   podaje na podstawie atlasu nazwy map ogólnogeograficznych i tematycznych

          Uczeń:

          ·  przedstawia różnicę między geografią fizyczną a geografią społeczno-ekonomiczną

          • wymienia źródła informacji geograficznej

          • podaje cechy kształtu Ziemi

          • odczytuje wartości szerokości geograficznej zwrotników, kół podbiegunowych oraz biegunów

          • podaje cechy siatki geograficznej

          • określa położenie geograficzne punktów i obszarów na mapie

          • wyjaśnia różnicę między siatką kartograficzną a siatką geograficzną

          • szereguje skale od największej do najmniejszej

          • podaje różnicę między wysokością względną i wysokością bezwzględną

          • określa na podstawie rysunku poziomicowego cechy ukształtowania powierzchni terenu

          • charakteryzuje mapy ze względu na ich przeznaczenie

          Uczeń:

          ·  wyjaśnia, czym się zajmują poszczególne nauki geograficzne

          ·  przedstawia poglądy na kształt Ziemi

          ·  wymienia dowody na kulistość Ziemi

          ·  wymienia cechy południków i równoleżników

          ·  odczytuje długość i szerokość geograficzną na globusie i na mapie

          ·  odszukuje obiekty na mapie na podstawie podanych współrzędnych geograficznych

          ·  przedstawia skalę w postaci mianowanej i podziałki liniowej

          ·  wymienia metody prezentacji zjawisk na mapach

          ·  omawia sposoby przedstawiania rzeźby terenu na mapie

          ·  oblicza wysokości względne

          ·  omawia podział map ze względu na treść, skalę i przeznaczenie

          Uczeń:

          ·  podaje przykłady praktycznego zastosowania geografii

          • wyjaśnia różnicę między elipsoidą a geoidą

          • wyjaśnia znaczenie układu współrzędnych geograficznych

          • oblicza na podstawie współrzędnych geograficznych rozciągłość równoleżnikową i południkową

          • analizuje treści map wykonanych w różnych skalach

          • posługuje się skalą mapy do obliczania odległości w terenie i na mapie

          • omawia metody prezentacji zjawisk na mapach

          • charakteryzuje rzeźbę terenu na podstawie rysunku poziomicowego i mapy ogólnogeograficznej

          • odszukuje w atlasie mapy i określa ich przynależność do poszczególnych rodzajów

          Uczeń:

          ·   określa przedmiot badań poszczególnych nauk geograficznych

          • ocenia znaczenie umiejętności określania współrzędnych geograficznych w życiu człowieka

          • oblicza skalę mapy na podstawie odległości rzeczywistej między obiektami przedstawionymi na mapie

          • wskazuje możliwość praktycznego wykorzystania map w różnych skalach

          • interpretuje treści różnego rodzaju map i przedstawia ich zastosowanie

           

          2. Środowisko przyrodnicze Polski

           

          Uczeń:

          · podaje cechy położenia Polski w Europie na podstawie mapy ogólnogeograficznej podaje całkowitą i administracyjną powierzchnię Polski

          •         wskazuje na mapie geometryczny środek Polski

          •         wymienia kraje sąsiadujące z Polską i wskazuje je na mapie

          •         podaje długość granic z sąsiadującymi państwami

          •         wyjaśnia znaczenie terminu geologia

          •         wymienia najważniejsze wydarzenia geologiczne na obszarze Polski

          •         wyjaśnia znaczenie terminów  plejstocen i holocen

          •         wyjaśnia znaczenie terminów krajobraz polodowcowy i rzeźba glacjalna

          •         wymienia formy terenu utworzone na obszarze Polski przez lądolód skandynawski

          •         wymienia pasy rzeźby terenu Polski i wskazuje je na mapie

          •         wymienia główne rodzaje skał

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: pogoda, klimat, ciśnienie atmosferyczne, niż baryczny, wyż baryczny

          •         wymienia cechy klimatu morskiego i klimatu kontynentalnego

          •         wymienia elementy klimatu

          •         wyjaśnia znaczenie terminu średnia dobowa wartość temperatury powietrza

          •         wymienia czynniki, które warunkują zróżnicowanie temperatury powietrza i wielkość opadów w Polsce

          •         wymienia rodzaje wiatrów

          · wyjaśnia znaczenie terminów:

          system rzeczny, dorzecze, zlewisko, przepływ

          •         wskazuje na mapie główne rzeki Europy i Polski

          · określa na podstawie mapy ogólnogeograficznej położenie Morza Bałtyckiego

          •         podaje główne cechy fizyczne Bałtyku

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: gleba, czynniki glebotwórcze, proces glebotwórczy, profil glebowy, poziomy glebowe

          •         wymienia typy gleb w Polsce

          •         wyjaśnia znaczenie terminu lesistość

          •         wymienia różne rodzaje lasów w Polsce

          •         wymienia formy ochrony przyrody w Polsce

          •         wskazuje na mapie Polski parki narodowe

           

          Uczeń:

          · omawia cechy położenia Europy i Polski na podstawie mapy ogólnogeograficznej

          · opisuje granicę między Europą a Azją na podstawie mapy ogólnogeograficznej Europy

          · odczytuje szerokość i długość geograficzną wybranych punktów na mapie Polski i Europy

          •         wskazuje na mapie przebieg granic Polski

          •         omawia na podstawie mapy płytową budowę litosfery

          •         omawia proces powstawania gór

          •         wymienia na podstawie mapy geologicznej ruchy górotwórcze w Europie i w Polsce

          •         wymienia i wskazuje na mapie ogólnogeograficznej góry fałdowe, zrębowe oraz wulkaniczne w Europie i w Polsce

          •         omawia zlodowacenia na obszarze Polski

          •         opisuje nizinne i górskie formy polodowcowe

          •         porównuje krzywą hipsograficzną Polski i Europy

          •         dokonuje podziału surowców mineralnych

          •         wymienia strefy klimatyczne świata na podstawie mapy tematycznej

          •         podaje cechy przejściowości klimatu Polski

          •         podaje zróżnicowanie długości okresu wegetacyjnego w Polsce na podstawie mapy tematycznej

          •         opisuje wody Europy na podstawie mapy ogólnogeograficznej

          •         rozpoznaje typy ujść rzecznych

          •         charakteryzuje temperaturę wód oraz zasolenie Bałtyku na tle innych mórz świata

          •         opisuje świat roślin i zwierząt Bałtyku

          · opisuje charakterystyczne typy gleb w Polsce

          •         przedstawia na podstawie mapy tematycznej rozmieszczenie gleb na obszarze Polski

          •         omawia na podstawie danych statystycznych wskaźnik lesistości Polski

          •         omawia strukturę gatunkową lasów w Polsce

          •         podaje przykłady rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i pomników przyrody na obszarze wybranego regionu

          · charakteryzuje wybrane parki narodowe w Polsce

           

          Uczeń:

          · oblicza rozciągłość południkową i rozciągłość równoleżnikową Europy i Polski

          · charakteryzuje na podstawie map geologicznych obszar Polski na tle struktur geologicznych Europy

          · opisuje cechy różnych typów genetycznych gór

          · przedstawia współczesne obszary występowania lodowców na Ziemi i wskazuje je na mapie ogólnogeograficznej świata

          · charakteryzuje działalność rzeźbotwórczą lądolodu i lodowców górskich na obszarze Polski

          · omawia na podstawie mapy ogólnogeograficznej cechy ukształtowania powierzchni Europy i Polski

          · opisuje rozmieszczenie surowców mineralnych w Polsce na podstawie mapy tematycznej

          · omawia warunki klimatyczne w Europie

          · charakteryzuje czynniki kształtujące klimat w Polsce

          · odczytuje wartości temperatury powietrza i wielkości opadów atmosferycznych z klimatogramów

          · wyjaśnia, na czym polega asymetria dorzeczy Wisły i Odry

          · opisuje na podstawie mapy cechy oraz walory Wisły i Odry

          · charakteryzuje i rozpoznaje typy wybrzeży Bałtyku

          · wyróżnia najważniejsze cechy wybranych typów gleb na podstawie profili glebowych

          · omawia funkcje lasów

          · omawia na podstawie mapy Polski przestrzenne zróżnicowanie lesistości w Polsce

          ·  ocenia rolę parków narodowych i innych form ochrony przyrody w zachowaniu naturalnych walorów środowiska przyrodniczego

          Uczeń:

          · rozróżnia konsekwencje położenia matematycznego, fizycznogeograficznego oraz geopolitycznego Polski

          · opisuje jednostki geologiczne Polski i podaje ich charakterystyczne cechy

          •         określa na podstawie mapy geologicznej obszary poszczególnych fałdowań na terenie Europy i Polski

          •         opisuje mechanizm powstawania lodowców

          •         wykazuje pasowość rzeźby terenu Polski

          •         przedstawia czynniki kształtujące rzeźbę powierzchni Polski

          •         rozpoznaje główne skały występujące na terenie Polski

          •         podaje przykłady gospodarczego wykorzystania surowców mineralnych w Polsce

          •         opisuje pogodę kształtowaną przez główne masy powietrza napływające nad teren Polski

          •         opisuje na podstawie map tematycznych rozkład temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych w Polsce

          •         omawia niszczącą i budującą działalność Bałtyku

          •         omawia procesy i czynniki glebotwórcze

          •         opisuje typy zbiorowisk leśnych w Polsce

          •         opisuje unikalne na skalę światową obiekty przyrodnicze objęte ochroną na terenie Polski

          · ocenia najważniejsze działania w zakresie ochrony środowiska

          Uczeń:

          · wykazuje konsekwencje rozciągłości południkowej i rozciągłości równoleżnikowej Polski i Europy

          · wykazuje zależność między występowaniem ruchów górotwórczych w Europie a współczesnym ukształtowaniem powierzchni Polski

          •         wykazuje zależność między występowaniem zlodowaceń w Europie a współczesnym ukształtowaniem powierzchni Polski

          •         opisuje wpływ wydobycia surowców mineralnych na środowisko przyrodnicze

          •         wykazuje wpływ zmienności pogody w Polsce na rolnictwo, transport i turystykę

          •         ocenia znaczenie gospodarcze rzek Polski

          •         analizuje główne źródła zanieczyszczeń Morza Bałtyckiego

          •         ocenia przydatność przyrodniczą i gospodarczą lasów w Polsce

          •         podaje argumenty przemawiające za koniecznością zachowania walorów dziedzictwa przyrodniczego

          · planuje wycieczkę do parku narodowego lub rezerwatu przyrody

           

           

           

           

          3. Ludność i urbanizacja w Polsce

           

          Uczeń:

          · wskazuje na mapie politycznej Europy największe i najmniejsze państwa Europy

          · wskazuje na mapie administracyjnej Polski poszczególne województwa i ich stolice

          · wyjaśnia znaczenie terminów: demografia, przyrost naturalny, współczynnik przyrostu naturalnego, współczynnik urodzeń, współczynnik zgonów

          · wymienia na podstawie danych statystycznych państwa o różnym współczynniku przyrostu naturalnego w Europie

          · wyjaśnia znaczenie terminów: piramida płci i wieku, średnia długość trwania życia

          · odczytuje dane dotyczące struktury płci i wieku oraz średniej długości trwania życia w Polsce na podstawie danych statystycznych

          •         wyjaśnia znaczenie terminu wskaźnik gęstości zaludnienia

          •         wymienia czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności w Polsce

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: migracja, emigracja, imigracja, saldo migracji, przyrost rzeczywisty, współczynnik przyrostu rzeczywistego

          •         wyjaśnia różnicę między emigracją a imigracją

          •         odczytuje dane dotyczące wielkości i kierunków emigracji z Polski

          •         wymienia główne skupiska Polonii

          •         wyjaśnia znaczenie terminu migracje wewnętrzne

          •         wymienia przyczyny migracji wewnętrznych

          •         wymienia mniejszości narodowe w Polsce

          •         wskazuje na mapie Polski regiony zamieszkałe przez mniejszości narodowe

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: struktura zatrudnienia, struktura wykształcenia, bezrobocie, stopa bezrobocia, ludność aktywna zawodowo

          •         odczytuje z danych statystycznych wielkość zatrudnienia w poszczególnych sektorach gospodarki

          •         odczytuje z mapy zróżnicowanie przestrzenne bezrobocia w Polsce i w Europie

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: urbanizacja, wskaźnik urbanizacji

          •         odczytuje z danych statystycznych wskaźnik urbanizacji w Polsce i w wybranych krajach Europy

          · wyjaśnia znaczenie terminu miasto

          · wymienia największe miasta i wskazuje je na mapie Polski

          · wymienia funkcje miast

          Uczeń:

          · szereguje województwa pod względem powierzchni od największego do najmniejszego

          •         prezentuje na podstawie danych statystycznych zmiany liczby ludności Polski po II wojnie światowej

          •         omawia na podstawie wykresu przyrost naturalny w Polsce w latach 1946–2016

          •         omawia przestrzenne zróżnicowanie współczynnika przyrostu naturalnego w Polsce

          •         omawia na podstawie danych statystycznych średnią długość trwania życia Polaków na tle europejskich społeczeństw

          · wyjaśnia przyczyny zróżnicowania gęstości zaludnienia w Europie i w Polsce

          · omawia na podstawie mapy tematycznej przestrzenne zróżnicowanie gęstości zaludnienia w Polsce

          · wymienia główne przyczyny migracji zagranicznych w Polsce

          · określa kierunki napływu imigrantów do Polski

          · podaje najważniejsze cechy migracji wewnętrznych w Polsce

          · charakteryzuje mniejszości narodowe i grupy etniczne w Polsce

          · podaje przyczyny bezrobocia w Polsce

          · porównuje wielkość bezrobocia w Polsce i innych krajach europejskich na podstawie danych statystycznych

          · wymienia typy zespołów miejskich w Polsce i podaje ich przykłady

          · podaje różnicę między aglomeracją monocentryczną a policentryczną

          · podaje przyczyny rozwoju największych miast w Polsce

          · podaje przykłady miast o różnych funkcjach w Polsce

           

          Uczeń:

          · omawia zmiany na mapie politycznej Europy w drugiej połowie XX wieku

          •         oblicza współczynnik przyrostu naturalnego

          •         podaje przyczyny zróżnicowania przyrostu naturalnego w Europie i w Polsce

          •         omawia czynniki wpływające na liczbę urodzeń w Polsce

          •         porównuje udział poszczególnych grup wiekowych ludności w Polski na podstawie danych statystycznych

          •         oblicza wskaźnik gęstości zaludnienia Polski

          •         opisuje na podstawie mapy cechy rozmieszczenia ludności w Polsce

          · opisuje skutki migracji zagranicznych w Polsce

          •         porównuje przyrost rzeczywisty ludności w Polsce i w wybranych państwach Europy

          •         omawia przyczyny migracji wewnętrznych w Polsce

          •         porównuje strukturę narodowościową ludności Polski z analogicznymi strukturami ludności w wybranych państwach europejskich

          •         określa na podstawie danych statystycznych różnicę w strukturze zatrudnienia ludności w poszczególnych województwach

          •         porównuje stopę bezrobocia w wybranych krajach europejskich

          •         analizuje wskaźnik urbanizacji w Polsce i wybranych krajach Europy

          •         analizuje rozmieszczenie oraz wielkość miast w Polsce

          •         charakteryzuje funkcje wybranych miast w Polsce

          •         omawia przyczyny rozwoju miast w Polsce

           

          Uczeń:

          · omawia zmiany, które zaszły w podziale administracyjnym Polski po 1 stycznia 1999 r.

          •         omawia na podstawie danych statystycznych uwarunkowania przyrostu naturalnego w Polsce na tle Europy

          •         omawia strukturę płci i wieku ludności Polski na tle struktur wybranych państw europejskich na podstawie piramidy płci i wieku

          •         omawia czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze wpływające na rozmieszczenie ludności w wybranych państwach Europy i Polski

          · oblicza przyrost rzeczywisty i współczynnik przyrostu rzeczywistego Polsce

          •         charakteryzuje skutki migracji wewnętrznych w Polsce

          •         omawia przyczyny rozmieszczenia mniejszości narodowych w Polsce

          •         przedstawia strukturę wyznaniową Polaków na tle innych państw Europy

          •         omawia strukturę zatrudnienia wg działów gospodarki w poszczególnych województwach

          •         omawia pozytywne i negatywne skutki urbanizacji

          •         charakteryzuje przemiany współczesnych miast

          •         omawia problemy mieszkańców dużych miast

          •         analizuje wielkość miast w Polsce i ich rozmieszczenie wg grup wielkościowych

          •         omawia przemiany współczesnych miast

           

           

          Uczeń:

          · analizuje na podstawie dostępnych źródeł ekonomiczne skutki utrzymywania się niskich lub ujemnych wartości współczynnika przyrostu naturalnego w krajach Europy i Polski

          •         analizuje konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego

          •         analizuje skutki nierównomiernego rozmieszczenia ludności w Europie i w Polsce

          •         ocenia skutki migracji zagranicznych w Polsce i w Europie

          •         omawia na podstawie dostępnych źródeł problemy mniejszości narodowych w Europie i w Polsce

          · analizuje na podstawie dostępnych źródeł skutki bezrobocia w Polsce

          •         omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany zachodzące w procesie urbanizacji w Polsce po II wojnie światowej

           

           

          4. Rolnictwo i przemysł Polski

           

          Uczeń:

          · wymienia funkcje rolnictwa

          •         wymienia warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa w Polsce

          •         wymienia na podstawie map tematycznych regiony rolnicze w Polsce

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: plon, zbiór

          •         wymienia główne uprawy w Polsce

          •         wskazuje na mapie główne obszary upraw w Polsce

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: chów, hodowla, pogłowie

          •         wymienia główne zwierzęta hodowlane w Polsce

          •         wskazuje na mapie obszary hodowli zwierząt gospodarskich

          •         dokonuje podziału przemysłu na sekcje i działy

          •         wymienia funkcje przemysłu

          •         wymienia źródła energii

          •         wymienia typy elektrowni

          •         wskazuje na mapie największe elektrownie w Polsce

          •         wymienia największe porty morskie w Polsce i wskazuje je na mapie

          Uczeń:

          · opisuje warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa w Polsce

          · prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę wielkościową gospodarstw rolnych w Polsce

          · przedstawia znaczenie gospodarcze głównych upraw w Polsce

          · prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę upraw

          · wskazuje rejony warzywnictwa i sadownictwa w Polsce

          · przedstawia znaczenie gospodarcze produkcji zwierzęcej w Polsce

          · wymienia czynniki lokalizacji hodowli bydła, trzody chlewnej i drobiu w Polsce

          · omawia cechy polskiego przemysłu

          · wymienia przyczyny zmian w strukturze przemysłu Polski

          · lokalizuje na mapie Polski elektrownie cieplne, wodne i niekonwencjonalne

          · opisuje wielkość energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych

          · opisuje na podstawie danych statystycznych wielkość przeładunków w portach morskich Polski

          Uczeń:

          · przedstawia rolnictwo jako sektor gospodarki oraz jego rolę w rozwoju społeczno- -gospodarczym kraju

          •         omawia regiony rolnicze o najkorzystniejszych warunkach do produkcji rolnej w Polsce

          •         przedstawia strukturę użytkowania ziemi w Polsce na tle innych krajów Europy

          •         prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę hodowli w Polsce

          •         przedstawia przemysł jako sektor gospodarki i jego rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju

          •         omawia przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia przemysłu w Polsce

          •         prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę produkcji energii elektrycznej w Polsce na tle wybranych krajów Europy

          •         opisuje na podstawie danych statystycznych strukturę przeładunków w portach morskich Polski

          •         opisuje strukturę połowów ryb w Polsce

          Uczeń:

          · omawia poziom mechanizacji i chemizacji rolnictwa w Polsce

          •         charakteryzuje czynniki wpływające na rozmieszczenie upraw w Polsce

          •         porównuje produkcję roślinną w Polsce na tle produkcji w innych krajach Europy

          •         porównuje produkcję zwierzęcą w Polsce na tle produkcji w innych krajach Europy

          •         omawia rozwój przemysłu w Polsce po II wojnie światowej

          •         analizuje przyczyny i skutki restrukturyzacji polskiego przemysłu

          •         omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany zachodzące współcześnie w polskiej energetyce

          •         określa na podstawie dostępnych źródeł uwarunkowania rozwoju gospodarki morskiej w Polsce

          •         omawia problemy przemysłu stoczniowego w Polsce

          Uczeń:

          · przedstawia korzyści i szanse dla polskiego rolnictwa w Unii Europejskiej

          •         dokonuje na podstawie danych statystycznych analizy zmian pogłowia wybranych zwierząt gospodarskich w Polsce po 2000 r. i wyjaśnia ich przyczyny

          •         przedstawia perspektywy rozwoju gospodarki morskiej w Polsce

          5. Usługi w Polsce

           

          Uczeń:

          · podaje przykłady różnych rodzajów usług w Polsce

          · wyjaśnia znaczenie terminu komunikacja

          · wyróżnia rodzaje transportu w Polsce

          · wskazuje na mapie Polski porty handlowe, śródlądowe oraz lotnicze

          · wyróżnia rodzaje łączności

          · wyjaśnia znaczenie terminów: turystyka, walory turystyczne, infrastruktura turystyczna

          · dokonuje podziału turystyki

          · wymienia i wskazuje na mapie regiony turystyczne Polski

          · wyjaśnia znaczenie terminów: eksport, import, bilans handlu zagranicznego

          · wymienia państwa będące głównymi partnerami handlowymi Polski

           

          · Uczeń:

          · omawia zróżnicowanie usług w Polsce

          •         omawia rodzaje transportu lądowego w Polsce

          •         omawia na podstawie map tematycznych gęstość dróg kołowych i autostrad w Polsce

          •         omawia na podstawie mapy tematycznej gęstość sieci kolejowej w Polsce

          •         omawia na podstawie danych statystycznych morską flotę transportową w Polsce

          •         omawia czynniki rozwoju turystyki

          •         wymienia i wskazuje na mapie polskie obiekty, znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO

          •         omawia strukturę towarową handlu międzynarodowego

           

          Uczeń:

          · przedstawia usługi jako sektor gospodarki oraz ich rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju

          •         charakteryzuje udział poszczególnych rodzajów transportu w przewozach pasażerów i ładunków

          •         omawia ruch pasażerski w portach lotniczych Polski

          •         podaje przyczyny nierównomiernego dostępu do środków łączności na terenie Polski

          •         charakteryzuje obiekty znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO

          •         charakteryzuje na przykładach walory turystyczne Polski

          •         przedstawia przyczyny niskiego salda bilansu handlowego w Polsce

           

          Uczeń:

          · wyjaśnia przyczyny zróżnicowania sieci transportowej w Polsce

          •         określa znaczenie transportu w rozwoju gospodarczym Polski

          •         prezentuje na podstawie dostępnych źródeł problemy polskiego transportu wodnego i lotniczego

          •         określa znaczenie łączności w rozwoju gospodarczym Polski

          •         analizuje na podstawie dostępnych źródeł wpływy z turystyki w Polsce i w wybranych krajach Europy

          •         ocenia na podstawie dostępnych źródeł atrakcyjność turystyczną wybranego regionu Polski

          •         ocenia znaczenie handlu zagranicznego dla polskiej gospodarki

           

          Uczeń:

          · ocenia na podstawie dostępnych źródeł poziom rozwoju turystyki zagranicznej w Polsce na tle innych krajów Europy

          •         omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany, jakie zaszły w geograficznych kierunkach wymiany międzynarodowej Polski

          •         podaje przykłady sukcesów polskich firm na arenie międzynarodowej

           

           

          6. Zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego Polski

           

          Uczeń:

          · wymienia źródła zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego

          · podaje przyczyny kwaśnych opadów

           

          Uczeń:

          · omawia rodzaje zanieczyszczeń i ich źródła

           

          Uczeń:

          · charakteryzuje wpływ poszczególnych sektorów gospodarki na stan środowiska

          · podaje źródła zanieczyszczeń komunalnych

          Uczeń:

          · analizuje na podstawie mapy tematycznej stan zanieczyszczeń wód śródlądowych

          · omawia skutki zanieczyszczeń środowiska naturalnego

          Uczeń:

          · ustala na podstawie dostępnych źródeł, jakie regiony w Polsce cechują się największym zanieczyszczeniem środowiska przyrodniczego

           

          7. Relacje między elementami środowiska geograficznego

           

          Uczeń:

          •         wyjaśnia znaczenie terminów: powódź, dolina rzeczna, koryto rzeczne, terasa zalewowa, sztuczny zbiornik wodny

          •         wymienia przyczyny powodzi w Polsce

          · wymienia główne źródła energii w województwach pomorskim i łódzkim

          · wymienia przyczyny migracji do stref podmiejskich

          · wymienia przyczyny wyludniania się wsi oddalonych od dużych miast

          · wymienia podstawowe cechy gospodarki centralnie sterowanej i gospodarki rynkowej

          · wyjaśnia znaczenie terminów: centra logistyczne, spedycja

          •         wymienia główne atrakcje turystyczne wybrzeża Bałtyku i Małopolski

          Uczeń:

          •         opisuje zjawisko powodzi

          · wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Polski obszary zagrożone powodzią

          · wskazuje na mapie Polski rozmieszczenie największych sztucznych zbiorników wodnych

          · podaje przyczyny rozwoju energetyki wiatrowej i słonecznej w województwach pomorskim i łódzkim

          · omawia przyczyny migracji do stref podmiejskich

          · wskazuje na mapie województw podlaskiego i zachodniopomorskiego obszary o dużym wzroście liczby ludności

          · omawia cechy gospodarki Polski przed 1989 r. i po nim

          · omawia na podstawie mapy sieć autostrad i dróg ekspresowych

          · wymienia rodzaje usług, które rozwijają się dzięki wzrostowi ruchu turystycznego

           

          Uczeń:

          •         wymienia czynniki sprzyjające powodziom w Polsce

          · określa rolę przeciwpowodziową sztucznych zbiorników

          · wyjaśnia wpływ warunków pozaprzyrodniczych na wykorzystanie OZE w województwach pomorskim i łódzkim

          · omawia na podstawie map tematycznych zmiany liczby ludności w strefach podmiejskich Krakowa i Warszawy

          · wskazuje na mapie województw podlaskiego i zachodniopomorskiego gminy o dużym spadku liczby ludności

          · analizuje współczynnik salda migracji na przykładzie województw zachodniopomorskiego i podlaskiego

          · omawia strukturę zatrudnienia w konurbacji katowickiej i aglomeracji łódzkiej przed 1989 r.

          · wymienia główne inwestycje przemysłowe we Wrocławiu i w jego okolicach

          · wskazuje na mapie tematycznej przykłady miejsc, w których przebieg autostrad i dróg ekspresowych sprzyja powstawaniu centrów logistycznych

          · wskazuje na mapie położenie głównych atrakcji wybrzeża Bałtyku i Małopolski

           

          Uczeń:

          •         analizuje konsekwencje stosowania różnych metod ochrony przeciwpowodziowej

          · omawia największe powodzie w Polsce i ich skutki

          · wymienia korzyści płynące z wykorzystania źródeł odnawialnych do produkcji energii

          · analizuje dane statystyczne dotyczące liczby farm wiatrowych w Łódzkiem i Pomorskiem

          · omawia wpływ migracji do stref podmiejskich na przekształcenie struktury demograficznej okolic Krakowa i Warszawy

          · określa zmiany w użytkowaniu i zagospodarowaniu stref podmiejskich na przykładzie Krakowa i Warszawy

          · wyjaśnia wpływ migracji na strukturę wieku ludności obszarów wiejskich

          · opisuje zmiany, jakie zaszły w strukturze produkcji po 1989 r. w konurbacji katowickiej i aglomeracji łódzkiej

          · omawia rolę transportu morskiego w rozwoju innych działów gospodarki

          · analizuje dane statystyczne dotyczące ruchu turystycznego nad Morzem Bałtyckim i w Krakowie

          · określa wpływ walorów przyrodniczych wybrzeża Bałtyku oraz dziedzictwa kulturowego Małopolski na rozwój turystyki na tych obszarach

           

          Uczeń:

          •         określa na wybranych przykładach wpływ wylesiania dorzeczy, regulacji koryt rzecznych, stanu wałów przeciwpowodziowych, zabudowy teras zalewowych i sztucznych zbiorników wodnych na wezbrania oraz występowanie i skutki powodzi w Polsce

          · analizuje na wybranych przykładach warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze sprzyjające produkcji energii ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych lub ograniczające tę produkcję oraz określa ich wpływ na rozwój energetyki

          · identyfikuje na wybranych przykładach związki między rozwojem dużych miast a zmianami w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenu, stylu zabudowy oraz strukturze demograficznej w strefach podmiejskich

          · ukazuje na wybranych przykładach wpływ procesów migracyjnych na strukturę wieku i zmiany zaludnienia obszarów wiejskich

          · wykazuje na podstawie dostępnych źródeł wpływ przemian politycznych i gospodarczych w Polsce po 1998 r. na zmiany struktury zatrudnienia w wybranych regionach kraju

          · identyfikuje związki między przebiegiem autostrad a lokalizacją przedsiębiorstw przemysłowych oraz centrów logistycznych i handlowych na wybranym obszarze kraju

          · identyfikuje związki między transportem morskim a lokalizacją inwestycji przemysłowych i usługowych na przykładzie Trójmiasta

          8. Mój region i moja mała ojczyzna

           

          Uczeń:

          · wyjaśnia znaczenie terminu region

          •         wskazuje położenie swojego regionu na mapie ogólnogeograficznej Polski

          •         wymienia i wskazuje na mapie ogólnogeograficznej sąsiednie regiony

          •         wymienia najważniejsze walory przyrodnicze regionu

          •         wyjaśnia znaczenie terminu mała ojczyzna

          •         wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Polski, topograficznej lub na planie miasta obszar małej ojczyzny

          •         przedstawia źródła informacji o małej ojczyźnie

          •         wymienia walory środowiska geograficznego małej ojczyzny

           

          Uczeń:

          · charakteryzuje środowisko przyrodnicze regionu oraz określa jego główne cechy na podstawie map tematycznych

          •         rozpoznaje skały występujące w regionie miejsca zamieszkania

          •         wyróżnia najważniejsze cechy gospodarki regionu na podstawie danych statystycznych i map tematycznych

          •         określa obszar utożsamiany z własną małą ojczyzną jako symboliczną przestrzenią w wymiarze lokalnym

          •         rozpoznaje w terenie obiekty charakterystyczne dla małej ojczyzny i decydujące o jej atrakcyjności

           

          Uczeń:

          · wyjaśnia uwarunkowania zróżnicowania środowiska przyrodniczego w swoim regionie

          •         analizuje genezę rzeźby powierzchni swojego regionu

          •         prezentuje główne cechy struktury demograficznej ludności regionu

          •         prezentuje główne cechy gospodarki regionu

          •         opisuje walory środowiska geograficznego małej ojczyzny

          •         omawia historię małej ojczyzny na podstawie dostępnych źródeł

           

          Uczeń:

          · przedstawia w dowolnej formie (np. prezentacji multimedialnej, plakatu, wystawy fotograficznej) przyrodnicze i kulturowe walory swojego regionu

          •         analizuje formy współpracy między własnym regionem a partnerskimi regionami zagranicznymi

          •         prezentuje na podstawie informacji wyszukanych w różnych źródłach i w dowolnej formie (np. prezentacji multimedialnej, plakatu, wystawy fotograficznej) atrakcyjność osadniczą oraz gospodarczą małej ojczyzny jako miejsca zamieszkania i rozwoju określonej działalności gospodarczej

           

          Uczeń:

          · podaje przykłady osiągnięć Polaków w różnych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego na arenie międzynarodowej

          •         projektuje na podstawie wyszukanych informacji trasę wycieczki krajoznawczej po własnym regionie

          •         wykazuje na podstawie obserwacji terenowych przeprowadzonych w wybranym miejscu własnego regionu zależności między elementami środowiska geograficznego

          •         planuje wycieczkę po swojej małej ojczyźnie

          •         projektuje na podstawie własnych obserwacji terenowych działania służące zachowaniu walorów środowiska geograficznego (przyrodniczego i kulturowego) oraz poprawie warunków życia lokalnej społeczności
                     

           

                                                                                                                                Nauczyciel geografii