• Geografia

        • PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII OBOWIĄZUJĄCY
          W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 W MIKOŁOWIE

           

          Nauczanie geografii w szkole podstawowej jest zgodne z programem nauczania opracowanym przez autorów: Ewę Marię Tuz i Barbarę Dziedzic.

          Podręcznik do geografii - Planeta Nowa kl.7, Wydawnictwo: Nowa Era,                                                             nr dopuszczenia przez MEN: 906/3/2017, autorzy podręcznika: Roman Malarz, Mariusz Szubert.

          Program realizowany jest w ciągu pięciu godzin w czteroletnim cyklu nauczania:                                            klasa 5 - 1 h tygodniowo,

          klasa 6 – 1 h tygodniowo,

          klasa 7 – 2 h tygodniowo.

          klasa 8 -  1 h tygodniowo,

                Przedmiotowy System Oceniania z Geografii obejmuje ocenę wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania oraz postawy ucznia na lekcji.

          W koncepcji programu przyjęto, że edukacja geograficzna w szkole podstawowej, wspomagając rozwój ucznia jako osoby i wprowadzając go w życie społeczne, zakłada przede wszystkim:

           

          I. W sferze wiedzy geograficznej:

           

          1. poznanie podstawowych metod badań geograficznych, interpretacji oraz prezentacji ich wyników,                                                                                                                                                 2. opanowanie podstawowego słownictwa geograficznego w celu opisywania oraz wyjaśniania występujących w środowisku geograficznym zjawisk i zachodzących w nim procesów,                             3. poznanie wybranych krajobrazów Polski i świata, ich głównych cech i składników,                               4. poznanie dziedzictwa kultury regionalnej oraz narodowej i postrzeganie go w perspektywie kultury europejskiej oraz światowej,                                                                                                             5. określenie miejsca i roli Polski oraz Polaków we współczesnym świecie,                                                   6. poznanie głównych cech środowiska geograficznego Polski, własnego regionu i najbliższego otoczenia – „małej ojczyzny”, a także wybranych krajów i regionów Europy oraz świata,                         7. poznanie i opisywanie zjawisk oraz procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym Polski, a także wybranych krajów i regionów Europy oraz świata,                                                                    8. integrowanie wiedzy przyrodniczej z wiedzą społeczno-ekonomiczną i humanistyczną,                         9. poznanie zróżnicowanych form działalności człowieka w środowisku, ich uwarunkowań
          i konsekwencji oraz potrzeby racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,                                                                                                                             10. poznanie i zrozumienie wybranych problemów społeczno-gospodarczych w skali lokalnej, regionalnej i globalnej,                                                                                                                              11. poznanie zróżnicowania społeczno-gospodarczego i kulturowego społeczeństw na świecie poprzez pogłębienie wiedzy o ludziach, społecznościach i narodowościach,                                                        12. rozumienie współzależności między elementami środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego oraz związków i zależności w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej i globalnej,                                                                                                                                      13. określenie prawidłowości w zakresie przestrzennego zróżnicowania warunków środowiska przyrodniczego oraz życia i różnych form działalności człowieka,                                                                    14. wiązanie aktualnych wydarzeń społecznych i politycznych z przeszłością,                                             15. zdobycie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, krajowej (geografia Polski), wielkich regionów oraz świata w różnych skalach czasowych,                                                                                       16. dążenie do rozumienia treści geograficznych, a nie tylko do ich pamięciowego opanowania,

          17. traktowanie wiadomości geograficznych, stanowiących wartość poznawczą samą w sobie,
          w sposób integralny, prowadzący do lepszego rozumienia świata, ludzi i siebie,                                                 18. dostrzeganie różnego rodzaju związków i zależności (przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, czasowych i przestrzennych).

           

          II. W sferze umiejętności i stosowania wiedzy w praktyce:

           

          1. planowanie, organizowanie i ocenianie własnej nauki oraz wzięcie za nią odpowiedzialności teraz i w przyszłości,                                                                                                                                              2. skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentację własnego punktu widzenia
          i uwzględnianie poglądów innych ludzi,                                                                                                              3. poprawne posługiwanie się językiem ojczystym oraz przygotowywanie się do publicznych wystąpień,                                                                                                                                                                4. prowadzenie obserwacji i pomiarów w terenie, analizowanie, dokonywanie opisu, porównywanie, klasyfikowanie,                                                                                                                         5. wykorzystywanie wiedzy i umiejętności geograficznych w celu lepszego rozumienia współczesnego świata,                                                                                                                                     6. korzystanie z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu zdobywania, przetwarzania
          i prezentowania informacji geograficznych,                                                                                                            7. czytanie i interpretację map różnej treści,                                                                                                        8. określanie związków i zależności między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego, ich wpływu na warunki życia człowieka i jego działalność, formułowanie twierdzeń o prawidłowościach, dokonywanie uogólnień,                                                                                9. ocenę uwarunkowań procesów przyrodniczych i społeczno-gospodarczych zachodzących w skali globalnej, regionalnej i lokalnej oraz różnych skalach czasowych,                                                                 10. wskazywanie i analizę związków przyczynowo-skutkowych oraz powiązań funkcjonalnych pomiędzy poszczególnymi komponentami środowiska geograficznego w różnych skalach przestrzennych i czasowych,                                                                                                                         11. krytyczne myślenie, formułowanie sądów, wartościowanie, ocenianie zjawisk oraz procesów społeczno-kulturowych i gospodarczych zachodzących w różnych regionach                                                              12. stawianie pytań, formułowanie hipotez i kreatywne rozwiązywanie problemów,                                          13. podejmowanie nowych wyzwań oraz racjonalnych działań prośrodowiskowych
          i prospołecznych,                                                                                                                                                      14. rozwijanie umiejętności percepcji przestrzeni i wyobraźni przestrzennej,                                                           15. podejmowanie konstruktywnej współpracy z innymi, nabywanie kultury sprzyjającej umiejętności komunikowania się, kształtowania trwałych i skutecznych relacji w grupie, empatii, 16. wykorzystanie zdobytej wiedzy i umiejętności geograficznych w życiu codziennym,                          17. rozwijanie sprawności umysłowej oraz osobistych zainteresowań.

           

          III. W sferze postaw i wartości (cele wychowawcze, aksjologiczne):

           

          1. rozwijanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej w życiu codziennym,                             2. poznawanie siebie, swoich predyspozycji, talentów oraz kształtowanie różnych aspektów własnej osobowości,                                                                                                                                                  3. rozwijanie pasji poznawczej skutkującej wzrostem zainteresowania i motywacji wewnętrznej do uczenia się geografii,                                                                                                                                          4. rozwijanie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna
          w świecie,                                                                                                                                                                5. łączenie racjonalności naukowej z refleksją nad pięknem i harmonią świata przyrody oraz dziedzictwem kulturowym ludzkości,

          6. przyjmowanie postawy szacunku do środowiska przyrodniczego oraz rozumienie potrzeby racjonalnego w nim gospodarowania,                                                                                                                 7. kształtowanie poczucia tożsamości, patriotyzmu oraz postaw wspólnotowych i obywatelskich,             8. kształtowanie poczucia dumy z piękna ojczystej przyrody i dorobku naszego narodu poprzez poznanie m.in.: różnych obiektów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego własnego regionu
          i Polski, krajobrazów Polski, walorów przyrodniczych, kulturowych, turystycznych oraz osiągnięć Polaków w różnych dziedzinach życia, w tym sukcesów polskich firm na arenie międzynarodowej,  9. rozwijanie przekonania o potrzebie uczestnictwa w rozwoju własnego regionu i Polski, a także podejmowania działań na rzecz zachowania ich dziedzictwa przyrodniczego oraz kulturowego,           10. kształtowanie pozytywnych, emocjonalnych i duchowych więzi z krajem ojczystym,
          z najbliższym otoczeniem społecznym i przyrodniczym („małą ojczyzną”, własnym regionem),
          a także w pewnym stopniu z całą planetą Ziemią,                                                                                                  11. rozwijanie zdolności percepcji najbliższego otoczenia i miejsca                                                              12. poszukiwanie, odkrywanie i dążenie do osiągnięcia wielkich celów życiowych i wartości niezbędnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie na drodze rzetelnej i systematycznej pracy,                                                                                                                                                                 13. kształtowanie świadomości o potrzebie współpracy dotyczącej zwalczania zagrożeń środowiska przyrodniczego oraz zagrożeń społecznych,                                                                                                          14. przygotowanie się do życia w rodzinie, społeczności lokalnej oraz państwie,                                               15. kształtowanie postaw patriotycznych,                                                                                                                    16. poczucie odpowiedzialności za stan środowiska geograficznego i przyszły rozwój społeczno-kulturowy i gospodarczy „małej ojczyzny”, własnego regionu i Polski,                                                            17. rozwijanie poczucia estetyki oraz potrzeby kształtowania ładu przestrzennego,                                                18. przełamywanie stereotypów i kształtowanie postawy szacunku, zrozumienia, akceptacji
          i poszanowania innych kultur przy jednoczesnym zachowaniu poczucia wartości dziedzictwa kulturowego własnego narodu i własnej tożsamości.

           

          Elementy składowe oceny półrocznej /końcoworocznej

          a)                  sprawdziany pisemne,

          b)                 kartkówki,

          c)                  prace domowe,

          d)                 znajomość mapy

          e)                  odpowiedzi ustne,

          f)                  aktywność, praca w zespole,

          g)                 zadania dodatkowe, prace długoterminowe

          h)                 sukcesy w konkursach geograficznych.

          Ocenę śródroczną/roczną ustala się z minimum 3 ocen bieżących obejmujących różne formy aktywności. Przy wystawianiu oceny śródrocznej /rocznej brane są pod uwagę wszystkie oceny cząstkowe ucznia według następującej ważności:

          - sprawdziany pisemne  sprawdzające wiadomości i umiejętności, przeprowadzane po zakończeniu każdego działu. Będą zapowiedziane przynajmniej tydzień wcześniej. W przypadku nieobecności ucznia w tym dniu w szkole obowiązek napisania sprawdzianu zostaje przesunięty na następną, najbliższą lekcję. W przypadku dłuższej nieobecności, spowodowanej np. chorobą, uczeń może uzgodnić z nauczycielem inną formę i termin zaliczenia materiału objętego sprawdzianem.

          - kartkówki, znajomość mapy obejmujące wiadomości i umiejętności z trzech ostatnich lekcji (nie muszą być zapowiadane).

          -odpowiedzi ustne  co najmniej raz w ciągu okresu.

          - aktywność podczas lekcji (trzy plusy to ocena bardzo dobra)

          - zadania domowe, - sposób rozwiązania, systematyczność, estetyka.

           

          Ocena roczna z geografii wystawiana jest na podstawie ocen cząstkowych za drugi okres oraz po uwzględnieniu oceny za pierwszy okres.

          Uczeń, który za  pierwszy okres otrzymał z geografii ocenę niedostateczną, zobowiązany jest zaliczyć zaległy materiał. Zakres materiału oraz termin zaliczenia zaległości ustalany jest z przez nauczyciela w porozumieniu z uczniem i przedstawiony do wiadomości rodzicom /opiekunom prawnym ucznia.

           

          Obszary aktywności podlegające ocenianiu:

          ✔           Czytanie map różnej treści,

          ✔    Wyjaśnianie prawidłowości występujących w cyklach astronomicznych, geograficznych, społecznych i gospodarczych,

          ✔           Umiejętność posługiwania się przyrządami oraz modelami geograficznymi,

          ✔           Umiejętność dokonywania planowych oraz systematycznych obserwacji,

          ✔           Umiejętność odczytywania i wykorzystywania oraz sporządzania dokumentacji geograficznej (dane statystyczne, wykresy, diagramy),

          ✔           Umiejętność dokonywania obliczeń (odległości, różnica wysokości, średnie temperatur, amplitudy, spadek temperatury z wysokością, wysokość słońca w różnych szerokościach geograficznych, różnice czasowe),

          ✔           Umiejętność posługiwania się słownictwem, terminologią i symboliką geograficzną w mowie żywej i pisanej,

          ✔           Wartościowanie działalności człowieka w środowisku przyrodniczym. 

          Wykaz umiejętności i wiadomości dla danego poziomu przedstawiony jest uczniom na początku roku szkolnego poprzez omówienie programu nauczania w danej klasie z jednoczesnym wskazaniem na kierunek pracy, częstotliwość i sposób uzyskania oceny.                                                         W ocenianiu sprawdzianów pisemnych obowiązuje następująca skala:

          6 pkt: 95% + zadania dodatkowe

          5 pkt: 90% - 100%

          4 pkt: 75% - 89%

          3 pkt: 50% - 74%

          2 pkt: 34% - 49%

          1 pkt: 0% - 33%

           

          ✔           Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w terminie dwóch tygodni. Uczeń ma prawo poprawić ocenę niedostateczną ze sprawdzianu w ciągu dwóch tygodni po oddaniu sprawdzianu. Dla wszystkich chętnych ustala się jeden termin poprawy. Do dziennika, obok oceny uzyskanej poprzednio, wpisuje się ocenę „poprawioną”.

          ✔           Wystawienia oceny semestralnej i na koniec roku szkolnego dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym największą wagę mają oceny ze sprawdzianów, w drugiej kolejności są odpowiedzi ustne, kartkówki. Pozostałe oceny są wspomagające.

          ✔           W klasie siódmej uczeń ma prawo zgłosić w ciągu jednego okresu 1 BZ (brak zadania) i 1 NP (nieprzygotowanie). Kolejny raz skutkuje 1 pkt wpisanym do dziennika elektronicznego.

          ✔           Na pierwszej lekcji w roku szkolnym uczniowie zapoznawani są z PSO. Wymagania na poszczególne oceny są udostępniane uczniom. Oceny są jawne, oparte o poznane kryteria.

          ✔           Sprawdziany i inne prace pisemne są przechowywane w szkole do końca roku szkolnego.

          ✔           Rodzice informowani są o sposobie oceniania z przedmiotu oraz o ocenach cząstkowych i semestralnych na zebraniach rodzicielskich lub w czasie indywidualnych spotkań rodziców z nauczycielem. Na życzenie rodziców, podczas takich spotkań, są udostępniane do wglądu pisemne sprawdziany.

          Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny:

          ·                 ocena – niedostateczna

          Uczeń nie opanował niezbędnych wiadomości i umiejętności zawartych w wymaganiach podstawy programowej dla szkoły podstawowej - potrzebnych do kontynuowania nauki.
          W szczególności: wykazuje brak systematyczności i chęci do nauki, nie posiada podstawowej orientacji na mapie, nie wykonuje zadań domowych, nie potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł, w tym treści podręcznika, nie pracuje na lekcji, nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych i praktycznych o elementarnym stopniu trudności samodzielnie, w grupie lub nawet przy pomocy nauczyciela, nie udziela prawidłowych odpowiedzi na większość zadanych mu pytań.

          ·                 ocena - dopuszczająca (wymagania konieczne)

          Uczeń ma braki w wymaganiach koniecznych z zakresu wiadomości i umiejętności. Nie opanował w stopniu elementarnym umiejętność czytania map, posiada elementarną orientację na mapie świata, Europy i Polski, posługuje się w stopniu elementarnym słownictwem i terminologią geograficzną w mowie żywej i pisanej, samodzielnie rozwiązuje i wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności, przejawia chęć i gotowość pracy i współpracy, umie wykorzystać różne źródła informacji, przy czym objawia się to jako praca odtwórcza, wskazująca na słabe zrozumienie polecenia, nadrabia zaległości, przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi na proste pytania.

          ✔           ocena - dostateczna (wymagania podstawowe)

          Uczeń opanował podstawowe wiadomości i wybrane umiejętności określone podstawą programową. W szczególności: posiada podstawową orientację na mapie i w przestrzeni geograficznej, poprawnie wyraża swoje myśli w prostych i typowych przykładach w mowie żywej i pisanej, przy wypowiedzi widać nieliczne błędy, odpowiedź ustna odbywa się przy pomocy nauczyciela zadającego kolejne pytania, samodzielnie i w grupie rozwiązuje poprawnie nieskomplikowane polecenia, potrafi naśladować podobne rozwiązania
          w analogicznych sytuacjach, wartościuje elementy działalności człowieka środowisku, poprawnie odczytuje dane z tekstu, rysunków, diagramów, tabel, przetwarza proste dane na wykresy, wykonuje wybrane, proste obliczenia stosowane w geografii, z pomocą nauczyciela poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania sytuacji problemowych.

          ✔           ocena - dobra (wymagania rozszerzające)

          Uczeń opanował wiadomości i umiejętności w stopniu dobrym, uwzględniającym wymagania rozszerzające. W szczególności: pracuje systematycznie, a jego przygotowanie, choć pełne,  jest różne jakościowo, posiada dobrą orientację na mapie świata, czyta ze zrozumieniem mapy tematyczne, dokonuje poprawnych interpretacji różnorodnych tekstów źródłowych, udziela zasadniczo samodzielnie odpowiedzi, choć uwidaczniają się niewielkie braki w wiedzy lub wypowiedź nie wyczerpuje omawianego zagadnienia, wiadomości i umiejętności podstawowe są dla niego zrozumiałe, potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności tu: treści przystępne, średnio trudne, wykonuje wszystkie obliczenia stosowane w geografii, dostrzega zależności przyczynowo-skutkowe, łączy zagadnienia w logiczne ciągi, opanował umiejętność dokonywania interpretacji prostych zjawisk przedstawianych graficznie, w mowie żywej i pisanej posługuje się językiem poprawnym pod względem merytorycznym, stylistycznym i gramatycznym, potrafi wartościować działalność człowieka środowisku, aktywnie i efektywnie pracuje i współpracuje w zespołach grupowych, chętnie wykonuje dodatkowe zadania.

          ·                 ocena - bardzo dobra (wymagania dopełniające)

          ·                 Uczeń w stopniu wyczerpującym opanował materiał przewidziany w podstawie programowej dla danej klasy oraz praktycznie stosuje umiejętności z zakresu kluczowych kompetencji w edukacji geograficznej.
          W szczególności: przygotowanie ucznia do lekcji jest pełne, wszechstronne oraz systematyczne, sprawnie posługuje się wiadomościami i zdobytymi umiejętnościami, podczas wypowiedzi ustnej samodzielnie potrafi interpretować omawiane zagadnienie, jego wypowiedź jest ładna, ciekawa i poprawna pod względem merytorycznym, stylistycznym
          i gramatycznym, samodzielnie dokonuje interpretacji treści mapy i innych materiałów źródłowych, obok prawidłowego wnioskowania przeprowadza proste analizy zjawisk, potrafi zastosować wiedzę w praktycznym działaniu, chętnie wykonuje zadania i prace dodatkowe, wykorzystuje różne źródła informacji do pogłębiania swojej wiedzy, bierze aktywny udział w przedsięwzięciach o charakterze środowiskowym, wnosi twórczy wkład w realizację zadań oraz omawianych zagadnień, pracuje nad własnym rozwojem lub bierze aktywny udział w konkursach o treściach geograficznych.

          ·                 ocena - celująca

          Uczeń spełnia wszystkie kryteria ujęte w wymaganiach na ocenę bardzo dobrą, a ponadto samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, a ich efekty potrafi zaprezentować innym w konkretnej formie. Ponadto uczeń powinien wykazać się znaczącymi osiągnięciami w konkursach na poziomie pozaszkolnym.

          Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 7
          oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowejPlaneta Nowa
          autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic

          Wymagania na poszczególne oceny

           

          konieczne

          (ocena dopuszczająca)

          podstawowe

          (ocena dostateczna)

          rozszerzające

          (ocena dobra)

          dopełniające

          (ocena bardzo dobra)

           

          ocena celująca

          1. Podstawy geografii (rozdział dodatkowy)

           

          Uczeń:

          ·   wyjaśnia znaczenie terminu geografia

          ·   przedstawia podział nauk geograficznych

          ·   podaje wymiary Ziemi

          ·   wyjaśnia znaczenie terminów: siatka geograficzna, południk, równoleżnik, zwrotnik, długość geograficzna, szerokość geograficzna

          ·   wskazuje na globusie i na mapie południk: 0° i 180° oraz półkulę wschodnią i półkulę zachodnią

          ·   wskazuje na globusie i na mapie równik oraz półkule: północną i południową

          ·   wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, siatka kartograficzna, legenda mapy

          ·   wymienia elementy mapy

          ·   wymienia rodzaje skal

          ·   wyjaśnia znaczenie terminów: wysokość względna, wysokość bezwzględna, poziomica

          ·   odczytuje z mapy wysokość bezwzględną

          ·   podaje na podstawie atlasu nazwy map ogólnogeograficznych i tematycznych

          Uczeń:

          ·  przedstawia różnicę między geografią fizyczną a geografią społeczno-ekonomiczną

          wymienia źródła informacji geograficznej

          podaje cechy kształtu Ziemi

          odczytuje wartości szerokości geograficznej zwrotników, kół podbiegunowych oraz biegunów

          podaje cechy siatki geograficznej

          określa położenie geograficzne punktów i obszarów na mapie

          wyjaśnia różnicę między siatką kartograficzną a siatką geograficzną

          szereguje skale od największej do najmniejszej

          podaje różnicę między wysokością względną i wysokością bezwzględną

          określa na podstawie rysunku poziomicowego cechy ukształtowania powierzchni terenu

          charakteryzuje mapy ze względu na ich przeznaczenie

          Uczeń:

          ·  wyjaśnia, czym się zajmują poszczególne nauki geograficzne

          ·  przedstawia poglądy na kształt Ziemi

          ·  wymienia dowody na kulistość Ziemi

          ·  wymienia cechy południków i równoleżników

          ·  odczytuje długość i szerokość geograficzną na globusie i na mapie

          ·  odszukuje obiekty na mapie na podstawie podanych współrzędnych geograficznych

          ·  przedstawia skalę w postaci mianowanej i podziałki liniowej

          ·  wymienia metody prezentacji zjawisk na mapach

          ·  omawia sposoby przedstawiania rzeźby terenu na mapie

          ·  oblicza wysokości względne

          ·  omawia podział map ze względu na treść, skalę i przeznaczenie

          Uczeń:

          ·  podaje przykłady praktycznego zastosowania geografii

          wyjaśnia różnicę między elipsoidą a geoidą

          wyjaśnia znaczenie układu współrzędnych geograficznych

          oblicza na podstawie współrzędnych geograficznych rozciągłość równoleżnikową i południkową

          analizuje treści map wykonanych w różnych skalach

          posługuje się skalą mapy do obliczania odległości w terenie i na mapie

          omawia metody prezentacji zjawisk na mapach

          charakteryzuje rzeźbę terenu na podstawie rysunku poziomicowego i mapy ogólnogeograficznej

          odszukuje w atlasie mapy i określa ich przynależność do poszczególnych rodzajów

          Uczeń:

          ·   określa przedmiot badań poszczególnych nauk geograficznych

          ocenia znaczenie umiejętności określania współrzędnych geograficznych w życiu człowieka

          oblicza skalę mapy na podstawie odległości rzeczywistej między obiektami przedstawionymi na mapie

          wskazuje możliwość praktycznego wykorzystania map w różnych skalach

          interpretuje treści różnego rodzaju map i przedstawia ich zastosowanie

           

          2. Środowisko przyrodnicze Polski

           

          Uczeń:

          · podaje cechy położenia Polski w Europie na podstawie mapy ogólnogeograficznej podaje całkowitą i administracyjną powierzchnię Polski

                   wskazuje na mapie geometryczny środek Polski

                   wymienia kraje sąsiadujące z Polską i wskazuje je na mapie

                   podaje długość granic z sąsiadującymi państwami

                   wyjaśnia znaczenie terminu geologia

                   wymienia najważniejsze wydarzenia geologiczne na obszarze Polski

                   wyjaśnia znaczenie terminów  plejstocen i holocen

                   wyjaśnia znaczenie terminów krajobraz polodowcowy i rzeźba glacjalna

                   wymienia formy terenu utworzone na obszarze Polski przez lądolód skandynawski

                   wymienia pasy rzeźby terenu Polski i wskazuje je na mapie

                   wymienia główne rodzaje skał

                   wyjaśnia znaczenie terminów: pogoda, klimat, ciśnienie atmosferyczne, niż baryczny, wyż baryczny

                   wymienia cechy klimatu morskiego i klimatu kontynentalnego

                   wymienia elementy klimatu

                   wyjaśnia znaczenie terminu średnia dobowa wartość temperatury powietrza

                   wymienia czynniki, które warunkują zróżnicowanie temperatury powietrza i wielkość opadów w Polsce

                   wymienia rodzaje wiatrów

          · wyjaśnia znaczenie terminów:

          system rzeczny, dorzecze, zlewisko, przepływ

                   wskazuje na mapie główne rzeki Europy i Polski

          · określa na podstawie mapy ogólnogeograficznej położenie Morza Bałtyckiego

                   podaje główne cechy fizyczne Bałtyku

                   wyjaśnia znaczenie terminów: gleba, czynniki glebotwórcze, proces glebotwórczy, profil glebowy, poziomy glebowe

                   wymienia typy gleb w Polsce

                   wyjaśnia znaczenie terminu lesistość

                   wymienia różne rodzaje lasów w Polsce

                   wymienia formy ochrony przyrody w Polsce

                   wskazuje na mapie Polski parki narodowe

           

          Uczeń:

          · omawia cechy położenia Europy i Polski na podstawie mapy ogólnogeograficznej

          · opisuje granicę między Europą a Azją na podstawie mapy ogólnogeograficznej Europy

          · odczytuje szerokość i długość geograficzną wybranych punktów na mapie Polski i Europy

                   wskazuje na mapie przebieg granic Polski

                   omawia na podstawie mapy płytową budowę litosfery

                   omawia proces powstawania gór

                   wymienia na podstawie mapy geologicznej ruchy górotwórcze w Europie i w Polsce

                   wymienia i wskazuje na mapie ogólnogeograficznej góry fałdowe, zrębowe oraz wulkaniczne w Europie i w Polsce

                   omawia zlodowacenia na obszarze Polski

                   opisuje nizinne i górskie formy polodowcowe

                   porównuje krzywą hipsograficzną Polski i Europy

                   dokonuje podziału surowców mineralnych

                   wymienia strefy klimatyczne świata na podstawie mapy tematycznej

                   podaje cechy przejściowości klimatu Polski

                   podaje zróżnicowanie długości okresu wegetacyjnego w Polsce na podstawie mapy tematycznej

                   opisuje wody Europy na podstawie mapy ogólnogeograficznej

                   rozpoznaje typy ujść rzecznych

                   charakteryzuje temperaturę wód oraz zasolenie Bałtyku na tle innych mórz świata

                   opisuje świat roślin i zwierząt Bałtyku

          · opisuje charakterystyczne typy gleb w Polsce

                   przedstawia na podstawie mapy tematycznej rozmieszczenie gleb na obszarze Polski

                   omawia na podstawie danych statystycznych wskaźnik lesistości Polski

                   omawia strukturę gatunkową lasów w Polsce

                   podaje przykłady rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i pomników przyrody na obszarze wybranego regionu

          · charakteryzuje wybrane parki narodowe w Polsce

           

          Uczeń:

          · oblicza rozciągłość południkową i rozciągłość równoleżnikową Europy i Polski

          · charakteryzuje na podstawie map geologicznych obszar Polski na tle struktur geologicznych Europy

          · opisuje cechy różnych typów genetycznych gór

          · przedstawia współczesne obszary występowania lodowców na Ziemi i wskazuje je na mapie ogólnogeograficznej świata

          · charakteryzuje działalność rzeźbotwórczą lądolodu i lodowców górskich na obszarze Polski

          · omawia na podstawie mapy ogólnogeograficznej cechy ukształtowania powierzchni Europy i Polski

          · opisuje rozmieszczenie surowców mineralnych w Polsce na podstawie mapy tematycznej

          · omawia warunki klimatyczne w Europie

          · charakteryzuje czynniki kształtujące klimat w Polsce

          · odczytuje wartości temperatury powietrza i wielkości opadów atmosferycznych z klimatogramów

          · wyjaśnia, na czym polega asymetria dorzeczy Wisły i Odry

          · opisuje na podstawie mapy cechy oraz walory Wisły i Odry

          · charakteryzuje i rozpoznaje typy wybrzeży Bałtyku

          · wyróżnia najważniejsze cechy wybranych typów gleb na podstawie profili glebowych

          · omawia funkcje lasów

          · omawia na podstawie mapy Polski przestrzenne zróżnicowanie lesistości w Polsce

          ·  ocenia rolę parków narodowych i innych form ochrony przyrody w zachowaniu naturalnych walorów środowiska przyrodniczego

          Uczeń:

          · rozróżnia konsekwencje położenia matematycznego, fizycznogeograficznego oraz geopolitycznego Polski

          · opisuje jednostki geologiczne Polski i podaje ich charakterystyczne cechy

                   określa na podstawie mapy geologicznej obszary poszczególnych fałdowań na terenie Europy i Polski

                   opisuje mechanizm powstawania lodowców

                   wykazuje pasowość rzeźby terenu Polski

                   przedstawia czynniki kształtujące rzeźbę powierzchni Polski

                   rozpoznaje główne skały występujące na terenie Polski

                   podaje przykłady gospodarczego wykorzystania surowców mineralnych w Polsce

                   opisuje pogodę kształtowaną przez główne masy powietrza napływające nad teren Polski

                   opisuje na podstawie map tematycznych rozkład temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych w Polsce

                   omawia niszczącą i budującą działalność Bałtyku

                   omawia procesy i czynniki glebotwórcze

                   opisuje typy zbiorowisk leśnych w Polsce

                   opisuje unikalne na skalę światową obiekty przyrodnicze objęte ochroną na terenie Polski

          · ocenia najważniejsze działania w zakresie ochrony środowiska

          Uczeń:

          · wykazuje konsekwencje rozciągłości południkowej i rozciągłości równoleżnikowej Polski i Europy

          · wykazuje zależność między występowaniem ruchów górotwórczych w Europie a współczesnym ukształtowaniem powierzchni Polski

                   wykazuje zależność między występowaniem zlodowaceń w Europie a współczesnym ukształtowaniem powierzchni Polski

                   opisuje wpływ wydobycia surowców mineralnych na środowisko przyrodnicze

                   wykazuje wpływ zmienności pogody w Polsce na rolnictwo, transport i turystykę

                   ocenia znaczenie gospodarcze rzek Polski

                   analizuje główne źródła zanieczyszczeń Morza Bałtyckiego

                   ocenia przydatność przyrodniczą i gospodarczą lasów w Polsce

                   podaje argumenty przemawiające za koniecznością zachowania walorów dziedzictwa przyrodniczego

          · planuje wycieczkę do parku narodowego lub rezerwatu przyrody

           

           

           

           

          3. Ludność i urbanizacja w Polsce

           

          Uczeń:

          · wskazuje na mapie politycznej Europy największe i najmniejsze państwa Europy

          · wskazuje na mapie administracyjnej Polski poszczególne województwa i ich stolice

          · wyjaśnia znaczenie terminów: demografia, przyrost naturalny, współczynnik przyrostu naturalnego, współczynnik urodzeń, współczynnik zgonów

          · wymienia na podstawie danych statystycznych państwa o różnym współczynniku przyrostu naturalnego w Europie

          · wyjaśnia znaczenie terminów: piramida płci i wieku, średnia długość trwania życia

          · odczytuje dane dotyczące struktury płci i wieku oraz średniej długości trwania życia w Polsce na podstawie danych statystycznych

                   wyjaśnia znaczenie terminu wskaźnik gęstości zaludnienia

                   wymienia czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności w Polsce

                   wyjaśnia znaczenie terminów: migracja, emigracja, imigracja, saldo migracji, przyrost rzeczywisty, współczynnik przyrostu rzeczywistego

                   wyjaśnia różnicę między emigracją a imigracją

                   odczytuje dane dotyczące wielkości i kierunków emigracji z Polski

                   wymienia główne skupiska Polonii

                   wyjaśnia znaczenie terminu migracje wewnętrzne

                   wymienia przyczyny migracji wewnętrznych

                   wymienia mniejszości narodowe w Polsce

                   wskazuje na mapie Polski regiony zamieszkałe przez mniejszości narodowe

                   wyjaśnia znaczenie terminów: struktura zatrudnienia, struktura wykształcenia, bezrobocie, stopa bezrobocia, ludność aktywna zawodowo

                   odczytuje z danych statystycznych wielkość zatrudnienia w poszczególnych sektorach gospodarki

                   odczytuje z mapy zróżnicowanie przestrzenne bezrobocia w Polsce i w Europie

                   wyjaśnia znaczenie terminów: urbanizacja, wskaźnik urbanizacji

                   odczytuje z danych statystycznych wskaźnik urbanizacji w Polsce i w wybranych krajach Europy

          · wyjaśnia znaczenie terminu miasto

          · wymienia największe miasta i wskazuje je na mapie Polski

          · wymienia funkcje miast

          Uczeń:

          · szereguje województwa pod względem powierzchni od największego do najmniejszego

                   prezentuje na podstawie danych statystycznych zmiany liczby ludności Polski po II wojnie światowej

                   omawia na podstawie wykresu przyrost naturalny w Polsce w latach 1946–2016

                   omawia przestrzenne zróżnicowanie współczynnika przyrostu naturalnego w Polsce

                   omawia na podstawie danych statystycznych średnią długość trwania życia Polaków na tle europejskich społeczeństw

          · wyjaśnia przyczyny zróżnicowania gęstości zaludnienia w Europie i w Polsce

          · omawia na podstawie mapy tematycznej przestrzenne zróżnicowanie gęstości zaludnienia w Polsce

          · wymienia główne przyczyny migracji zagranicznych w Polsce

          · określa kierunki napływu imigrantów do Polski

          · podaje najważniejsze cechy migracji wewnętrznych w Polsce

          · charakteryzuje mniejszości narodowe i grupy etniczne w Polsce

          · podaje przyczyny bezrobocia w Polsce

          · porównuje wielkość bezrobocia w Polsce i innych krajach europejskich na podstawie danych statystycznych

          · wymienia typy zespołów miejskich w Polsce i podaje ich przykłady

          · podaje różnicę między aglomeracją monocentryczną a policentryczną

          · podaje przyczyny rozwoju największych miast w Polsce

          · podaje przykłady miast o różnych funkcjach w Polsce

           

          Uczeń:

          · omawia zmiany na mapie politycznej Europy w drugiej połowie XX wieku

                   oblicza współczynnik przyrostu naturalnego

                   podaje przyczyny zróżnicowania przyrostu naturalnego w Europie i w Polsce

                   omawia czynniki wpływające na liczbę urodzeń w Polsce

                   porównuje udział poszczególnych grup wiekowych ludności w Polski na podstawie danych statystycznych

                   oblicza wskaźnik gęstości zaludnienia Polski

                   opisuje na podstawie mapy cechy rozmieszczenia ludności w Polsce

          · opisuje skutki migracji zagranicznych w Polsce

                   porównuje przyrost rzeczywisty ludności w Polsce i w wybranych państwach Europy

                   omawia przyczyny migracji wewnętrznych w Polsce

                   porównuje strukturę narodowościową ludności Polski z analogicznymi strukturami ludności w wybranych państwach europejskich

                   określa na podstawie danych statystycznych różnicę w strukturze zatrudnienia ludności w poszczególnych województwach

                   porównuje stopę bezrobocia w wybranych krajach europejskich

                   analizuje wskaźnik urbanizacji w Polsce i wybranych krajach Europy

                   analizuje rozmieszczenie oraz wielkość miast w Polsce

                   charakteryzuje funkcje wybranych miast w Polsce

                   omawia przyczyny rozwoju miast w Polsce

           

          Uczeń:

          · omawia zmiany, które zaszły w podziale administracyjnym Polski po 1 stycznia 1999 r.

                   omawia na podstawie danych statystycznych uwarunkowania przyrostu naturalnego w Polsce na tle Europy

                   omawia strukturę płci i wieku ludności Polski na tle struktur wybranych państw europejskich na podstawie piramidy płci i wieku

                   omawia czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze wpływające na rozmieszczenie ludności w wybranych państwach Europy i Polski

          · oblicza przyrost rzeczywisty i współczynnik przyrostu rzeczywistego Polsce

                   charakteryzuje skutki migracji wewnętrznych w Polsce

                   omawia przyczyny rozmieszczenia mniejszości narodowych w Polsce

                   przedstawia strukturę wyznaniową Polaków na tle innych państw Europy

                   omawia strukturę zatrudnienia wg działów gospodarki w poszczególnych województwach

                   omawia pozytywne i negatywne skutki urbanizacji

                   charakteryzuje przemiany współczesnych miast

                   omawia problemy mieszkańców dużych miast

                   analizuje wielkość miast w Polsce i ich rozmieszczenie wg grup wielkościowych

                   omawia przemiany współczesnych miast

           

           

          Uczeń:

          · analizuje na podstawie dostępnych źródeł ekonomiczne skutki utrzymywania się niskich lub ujemnych wartości współczynnika przyrostu naturalnego w krajach Europy i Polski

                   analizuje konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego

                   analizuje skutki nierównomiernego rozmieszczenia ludności w Europie i w Polsce

                   ocenia skutki migracji zagranicznych w Polsce i w Europie

                   omawia na podstawie dostępnych źródeł problemy mniejszości narodowych w Europie i w Polsce

          · analizuje na podstawie dostępnych źródeł skutki bezrobocia w Polsce

                   omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany zachodzące w procesie urbanizacji w Polsce po II wojnie światowej

           

           

          4. Rolnictwo i przemysł Polski

           

          Uczeń:

          · wymienia funkcje rolnictwa

                   wymienia warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa w Polsce

                   wymienia na podstawie map tematycznych regiony rolnicze w Polsce

                   wyjaśnia znaczenie terminów: plon, zbiór

                   wymienia główne uprawy w Polsce

                   wskazuje na mapie główne obszary upraw w Polsce

                   wyjaśnia znaczenie terminów: chów, hodowla, pogłowie

                   wymienia główne zwierzęta hodowlane w Polsce

                   wskazuje na mapie obszary hodowli zwierząt gospodarskich

                   dokonuje podziału przemysłu na sekcje i działy

                   wymienia funkcje przemysłu

                   wymienia źródła energii

                   wymienia typy elektrowni

                   wskazuje na mapie największe elektrownie w Polsce

                   wymienia największe porty morskie w Polsce i wskazuje je na mapie

          Uczeń:

          · opisuje warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa w Polsce

          · prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę wielkościową gospodarstw rolnych w Polsce

          · przedstawia znaczenie gospodarcze głównych upraw w Polsce

          · prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę upraw

          · wskazuje rejony warzywnictwa i sadownictwa w Polsce

          · przedstawia znaczenie gospodarcze produkcji zwierzęcej w Polsce

          · wymienia czynniki lokalizacji hodowli bydła, trzody chlewnej i drobiu w Polsce

          · omawia cechy polskiego przemysłu

          · wymienia przyczyny zmian w strukturze przemysłu Polski

          · lokalizuje na mapie Polski elektrownie cieplne, wodne i niekonwencjonalne

          · opisuje wielkość energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych

          · opisuje na podstawie danych statystycznych wielkość przeładunków w portach morskich Polski

          Uczeń:

          · przedstawia rolnictwo jako sektor gospodarki oraz jego rolę w rozwoju społeczno- -gospodarczym kraju

                   omawia regiony rolnicze o najkorzystniejszych warunkach do produkcji rolnej w Polsce

                   przedstawia strukturę użytkowania ziemi w Polsce na tle innych krajów Europy

                   prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę hodowli w Polsce

                   przedstawia przemysł jako sektor gospodarki i jego rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju

                   omawia przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia przemysłu w Polsce

                   prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę produkcji energii elektrycznej w Polsce na tle wybranych krajów Europy

                   opisuje na podstawie danych statystycznych strukturę przeładunków w portach morskich Polski

                   opisuje strukturę połowów ryb w Polsce

          Uczeń:

          · omawia poziom mechanizacji i chemizacji rolnictwa w Polsce

                   charakteryzuje czynniki wpływające na rozmieszczenie upraw w Polsce

                   porównuje produkcję roślinną w Polsce na tle produkcji w innych krajach Europy

                   porównuje produkcję zwierzęcą w Polsce na tle produkcji w innych krajach Europy

                   omawia rozwój przemysłu w Polsce po II wojnie światowej

                   analizuje przyczyny i skutki restrukturyzacji polskiego przemysłu

                   omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany zachodzące współcześnie w polskiej energetyce

                   określa na podstawie dostępnych źródeł uwarunkowania rozwoju gospodarki morskiej w Polsce

                   omawia problemy przemysłu stoczniowego w Polsce

          Uczeń:

          · przedstawia korzyści i szanse dla polskiego rolnictwa w Unii Europejskiej

                   dokonuje na podstawie danych statystycznych analizy zmian pogłowia wybranych zwierząt gospodarskich w Polsce po 2000 r. i wyjaśnia ich przyczyny

                   przedstawia perspektywy rozwoju gospodarki morskiej w Polsce

          5. Usługi w Polsce

           

          Uczeń:

          · podaje przykłady różnych rodzajów usług w Polsce

          · wyjaśnia znaczenie terminu komunikacja

          · wyróżnia rodzaje transportu w Polsce

          · wskazuje na mapie Polski porty handlowe, śródlądowe oraz lotnicze

          · wyróżnia rodzaje łączności

          · wyjaśnia znaczenie terminów: turystyka, walory turystyczne, infrastruktura turystyczna

          · dokonuje podziału turystyki

          · wymienia i wskazuje na mapie regiony turystyczne Polski

          · wyjaśnia znaczenie terminów: eksport, import, bilans handlu zagranicznego

          · wymienia państwa będące głównymi partnerami handlowymi Polski

           

          · Uczeń:

          · omawia zróżnicowanie usług w Polsce

                   omawia rodzaje transportu lądowego w Polsce

                   omawia na podstawie map tematycznych gęstość dróg kołowych i autostrad w Polsce

                   omawia na podstawie mapy tematycznej gęstość sieci kolejowej w Polsce

                   omawia na podstawie danych statystycznych morską flotę transportową w Polsce

                   omawia czynniki rozwoju turystyki

                   wymienia i wskazuje na mapie polskie obiekty, znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO

                   omawia strukturę towarową handlu międzynarodowego

           

          Uczeń:

          · przedstawia usługi jako sektor gospodarki oraz ich rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju

                   charakteryzuje udział poszczególnych rodzajów transportu w przewozach pasażerów i ładunków

                   omawia ruch pasażerski w portach lotniczych Polski

                   podaje przyczyny nierównomiernego dostępu do środków łączności na terenie Polski

                   charakteryzuje obiekty znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO

                   charakteryzuje na przykładach walory turystyczne Polski

                   przedstawia przyczyny niskiego salda bilansu handlowego w Polsce

           

          Uczeń:

          · wyjaśnia przyczyny zróżnicowania sieci transportowej w Polsce

                   określa znaczenie transportu w rozwoju gospodarczym Polski

                   prezentuje na podstawie dostępnych źródeł problemy polskiego transportu wodnego i lotniczego

                   określa znaczenie łączności w rozwoju gospodarczym Polski

                   analizuje na podstawie dostępnych źródeł wpływy z turystyki w Polsce i w wybranych krajach Europy

                   ocenia na podstawie dostępnych źródeł atrakcyjność turystyczną wybranego regionu Polski

                   ocenia znaczenie handlu zagranicznego dla polskiej gospodarki

           

          Uczeń:

          · ocenia na podstawie dostępnych źródeł poziom rozwoju turystyki zagranicznej w Polsce na tle innych krajów Europy

                   omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany, jakie zaszły w geograficznych kierunkach wymiany międzynarodowej Polski

                   podaje przykłady sukcesów polskich firm na arenie międzynarodowej

           

           

          6. Zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego Polski

           

          Uczeń:

          · wymienia źródła zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego

          · podaje przyczyny kwaśnych opadów

           

          Uczeń:

          · omawia rodzaje zanieczyszczeń i ich źródła

           

          Uczeń:

          · charakteryzuje wpływ poszczególnych sektorów gospodarki na stan środowiska

          · podaje źródła zanieczyszczeń komunalnych

          Uczeń:

          · analizuje na podstawie mapy tematycznej stan zanieczyszczeń wód śródlądowych

          · omawia skutki zanieczyszczeń środowiska naturalnego

          Uczeń:

          · ustala na podstawie dostępnych źródeł, jakie regiony w Polsce cechują się największym zanieczyszczeniem środowiska przyrodniczego

           

          7. Relacje między elementami środowiska geograficznego

           

          Uczeń:

                   wyjaśnia znaczenie terminów: powódź, dolina rzeczna, koryto rzeczne, terasa zalewowa, sztuczny zbiornik wodny

                   wymienia przyczyny powodzi w Polsce

          · wymienia główne źródła energii w województwach pomorskim i łódzkim

          · wymienia przyczyny migracji do stref podmiejskich

          · wymienia przyczyny wyludniania się wsi oddalonych od dużych miast

          · wymienia podstawowe cechy gospodarki centralnie sterowanej i gospodarki rynkowej

          · wyjaśnia znaczenie terminów: centra logistyczne, spedycja

                   wymienia główne atrakcje turystyczne wybrzeża Bałtyku i Małopolski

          Uczeń:

                   opisuje zjawisko powodzi

          · wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Polski obszary zagrożone powodzią

          · wskazuje na mapie Polski rozmieszczenie największych sztucznych zbiorników wodnych

          · podaje przyczyny rozwoju energetyki wiatrowej i słonecznej w województwach pomorskim i łódzkim

          · omawia przyczyny migracji do stref podmiejskich

          · wskazuje na mapie województw podlaskiego i zachodniopomorskiego obszary o dużym wzroście liczby ludności

          · omawia cechy gospodarki Polski przed 1989 r. i po nim

          · omawia na podstawie mapy sieć autostrad i dróg ekspresowych

          · wymienia rodzaje usług, które rozwijają się dzięki wzrostowi ruchu turystycznego

           

          Uczeń:

                   wymienia czynniki sprzyjające powodziom w Polsce

          · określa rolę przeciwpowodziową sztucznych zbiorników

          · wyjaśnia wpływ warunków pozaprzyrodniczych na wykorzystanie OZE w województwach pomorskim i łódzkim

          · omawia na podstawie map tematycznych zmiany liczby ludności w strefach podmiejskich Krakowa i Warszawy

          · wskazuje na mapie województw podlaskiego i zachodniopomorskiego gminy o dużym spadku liczby ludności

          · analizuje współczynnik salda migracji na przykładzie województw zachodniopomorskiego i podlaskiego

          · omawia strukturę zatrudnienia w konurbacji katowickiej i aglomeracji łódzkiej przed 1989 r.

          · wymienia główne inwestycje przemysłowe we Wrocławiu i w jego okolicach

          · wskazuje na mapie tematycznej przykłady miejsc, w których przebieg autostrad i dróg ekspresowych sprzyja powstawaniu centrów logistycznych

          · wskazuje na mapie położenie głównych atrakcji wybrzeża Bałtyku i Małopolski

           

          Uczeń:

                   analizuje konsekwencje stosowania różnych metod ochrony przeciwpowodziowej

          · omawia największe powodzie w Polsce i ich skutki

          · wymienia korzyści płynące z wykorzystania źródeł odnawialnych do produkcji energii

          · analizuje dane statystyczne dotyczące liczby farm wiatrowych w Łódzkiem i Pomorskiem

          · omawia wpływ migracji do stref podmiejskich na przekształcenie struktury demograficznej okolic Krakowa i Warszawy

          · określa zmiany w użytkowaniu i zagospodarowaniu stref podmiejskich na przykładzie Krakowa i Warszawy

          · wyjaśnia wpływ migracji na strukturę wieku ludności obszarów wiejskich

          · opisuje zmiany, jakie zaszły w strukturze produkcji po 1989 r. w konurbacji katowickiej i aglomeracji łódzkiej

          · omawia rolę transportu morskiego w rozwoju innych działów gospodarki

          · analizuje dane statystyczne dotyczące ruchu turystycznego nad Morzem Bałtyckim i w Krakowie

          · określa wpływ walorów przyrodniczych wybrzeża Bałtyku oraz dziedzictwa kulturowego Małopolski na rozwój turystyki na tych obszarach

           

          Uczeń:

                   określa na wybranych przykładach wpływ wylesiania dorzeczy, regulacji koryt rzecznych, stanu wałów przeciwpowodziowych, zabudowy teras zalewowych i sztucznych zbiorników wodnych na wezbrania oraz występowanie i skutki powodzi w Polsce

          · analizuje na wybranych przykładach warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze sprzyjające produkcji energii ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych lub ograniczające tę produkcję oraz określa ich wpływ na rozwój energetyki

          · identyfikuje na wybranych przykładach związki między rozwojem dużych miast a zmianami w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenu, stylu zabudowy oraz strukturze demograficznej w strefach podmiejskich

          · ukazuje na wybranych przykładach wpływ procesów migracyjnych na strukturę wieku i zmiany zaludnienia obszarów wiejskich

          · wykazuje na podstawie dostępnych źródeł wpływ przemian politycznych i gospodarczych w Polsce po 1998 r. na zmiany struktury zatrudnienia w wybranych regionach kraju

          · identyfikuje związki między przebiegiem autostrad a lokalizacją przedsiębiorstw przemysłowych oraz centrów logistycznych i handlowych na wybranym obszarze kraju

          · identyfikuje związki między transportem morskim a lokalizacją inwestycji przemysłowych i usługowych na przykładzie Trójmiasta

          8. Mój region i moja mała ojczyzna

           

          Uczeń:

          · wyjaśnia znaczenie terminu region

                   wskazuje położenie swojego regionu na mapie ogólnogeograficznej Polski

                   wymienia i wskazuje na mapie ogólnogeograficznej sąsiednie regiony

                   wymienia najważniejsze walory przyrodnicze regionu

                   wyjaśnia znaczenie terminu mała ojczyzna

                   wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Polski, topograficznej lub na planie miasta obszar małej ojczyzny

                   przedstawia źródła informacji o małej ojczyźnie

                   wymienia walory środowiska geograficznego małej ojczyzny

           

          Uczeń:

          · charakteryzuje środowisko przyrodnicze regionu oraz określa jego główne cechy na podstawie map tematycznych

                   rozpoznaje skały występujące w regionie miejsca zamieszkania

                   wyróżnia najważniejsze cechy gospodarki regionu na podstawie danych statystycznych i map tematycznych

                   określa obszar utożsamiany z własną małą ojczyzną jako symboliczną przestrzenią w wymiarze lokalnym

                   rozpoznaje w terenie obiekty charakterystyczne dla małej ojczyzny i decydujące o jej atrakcyjności

           

          Uczeń:

          · wyjaśnia uwarunkowania zróżnicowania środowiska przyrodniczego w swoim regionie

                   analizuje genezę rzeźby powierzchni swojego regionu

                   prezentuje główne cechy struktury demograficznej ludności regionu

                   prezentuje główne cechy gospodarki regionu

                   opisuje walory środowiska geograficznego małej ojczyzny

                   omawia historię małej ojczyzny na podstawie dostępnych źródeł

           

          Uczeń:

          · przedstawia w dowolnej formie (np. prezentacji multimedialnej, plakatu, wystawy fotograficznej) przyrodnicze i kulturowe walory swojego regionu

                   analizuje formy współpracy między własnym regionem a partnerskimi regionami zagranicznymi

                   prezentuje na podstawie informacji wyszukanych w różnych źródłach i w dowolnej formie (np. prezentacji multimedialnej, plakatu, wystawy fotograficznej) atrakcyjność osadniczą oraz gospodarczą małej ojczyzny jako miejsca zamieszkania i rozwoju określonej działalności gospodarczej

           

          Uczeń:

          · podaje przykłady osiągnięć Polaków w różnych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego na arenie międzynarodowej

                   projektuje na podstawie wyszukanych informacji trasę wycieczki krajoznawczej po własnym regionie

                   wykazuje na podstawie obserwacji terenowych przeprowadzonych w wybranym miejscu własnego regionu zależności między elementami środowiska geograficznego

                   planuje wycieczkę po swojej małej ojczyźnie

                   projektuje na podstawie własnych obserwacji terenowych działania służące zachowaniu walorów środowiska geograficznego (przyrodniczego i kulturowego) oraz poprawie warunków życia lokalnej społeczności

                     

           

                                                                                                                                Nauczyciel geografii